Basiskennis

Bitcoin deel 1 – Wat is Bitcoin?

18 oktober 2021 by Michèle Nieuwenhuis

Iedereen heeft wel eens gehoord van Bitcoin en iedereen heeft er wel een mening over. Ga naar een willekeurig verjaardagsfeestje en je hoort van alles over Bitcoin: “Bitcoin is een scam. Bitcoin is net als de tulpenmania. Met Bitcoin word je rijk. Bitcoin is de toekomst. Bitcoin is veel te ingewikkeld. Bitcoin is een bubbel enz”

Met zoveel meningen is het lastig om eruit te filteren wat nou waar is en wat niet. En daar gaat dit blog verandering in brengen. Na het lezen van dit blog ben jij op de hoogte van alle ins en outs over bitcoin en weet je écht hoe het zit en hoe bitcoin werkt. En daarmee kun je voor de dag komen, op welk feestje dan ook!

In totaal hebben we drie blogs geschreven over Bitcoin: in deel 1 wordt uitgelegd wat Bitcoin is. In deel 2 gaan we dieper in hoe Bitcoin nou precies werkt. En in deel 3 laten we het proces van bitcoin stap voor stap zien.

Wereldwijde bankencrisis

Je kunt het je vast nog wel goed herinneren, de wereldwijde bankencrisis die in 2007 ontstond door problemen op de huizenmarkt in de Verenigde Staten. Met als triest hoogtepunt de val van Lehman Brothers in september 2008. Het vertrouwen in banken, overheden en valuta’s was gedaald tot een dieptepunt. En precies in dit jaar, op 31 oktober 2008, liet Satoshi Nakamoto voor het eerst van zich horen. Hij (of zij, we weten nog steeds niet wie dit is of zijn) publiceerde zijn idee voor bitcoin in een mailinglijst voor cryptografen en zijn whitepaper “Bitcoin: a peer-to-peer electronic cash system” op de website bitcoin.org. Deze groep cryptografen werd ook wel de CypherPunks genoemd. En zij streden sinds de komst van het internet voor één belangrijk doel: het terugwinnen van privacy en het verminderen van centralisatie. Dit sloot naadloos aan bij hetgeen Satoshi met bitcoin voor ogen had. De mail die hij schreef aan de CypherPunks was dan ook veelzeggend en begon als volgt:

“ I’ve been working on a new electronic cash system that’s fully peer-to-peer, with no trusted third party”.

Geholpen door de invloed van de CypherPunks én de wereldwijde financiële crisis wist Satoshi steeds meer mensen enthousiast te krijgen voor zijn bitcoin plannen en op 3 januari 2009 is het zover: het eerste blok van de bitcoin blockchain, het genesisblok, werd aangemaakt. Het genesisblok was bijzonder omdat er een tekst in stond: “Chancellor on brink of second bailout for banks”. En dit bleek een krantenkop te zijn uit The Times van diezelfde dag. Een verwijzing naar de financiële crisis? In ieder geval was het een bewijs dat het genesisblok ook daadwerkelijk op 3 januari 2009 was aangemaakt. De allereerste bitcoin transactie volgde op 12 januari 2009, waarbij Satoshi Nakamoto bitcoin verstuurde naar Hal Finney. Tot op de dag van vandaag is de identiteit van Sathoshi Nakamoto nog steeds een groot mysterie.

Een leuk weetje: de eerste commerciële transactie vond plaats op 22 mei 2010. Toen kocht Laszlo Hanyecz daadwerkelijk twee pizza’s voor 10.000 bitcoin, toen $41 waard. Een bizar hoog bedrag als je dat nu zou omrekenen met de huidige koers van bitcoin! Nog steeds wordt elk jaar op 22 mei “Bitcoin Pizza Day” gevierd.

Waarom is bitcoin nodig?

In zijn whitepaper beschrijft Satoshi hoe bitcoin in essentie werkt. Maar laten we eerst nog één stapje terug gaan. Waarom is bitcoin nou eigenlijk nodig?

Het huidige financiële systeem is een gecentraliseerd systeem. Wat inhoudt dat er bij alle elektronische betalingen een derde partij is betrokken, in dit geval een bank. De bank checkt of diegene die het geld overmaakt ook voldoende saldo heeft, stelt vast dat het geld maar één keer uitgegeven wordt en zorgt ervoor dat de betaling die jij doet ook daadwerkelijk bij de andere partij op zijn rekening wordt bijgeschreven. Dit werkt in de meeste gevallen goed, echter heeft een gecentraliseerd systeem ook een heel groot nadeel. Want we geven hiermee ook de macht over ons geld uit handen aan de bank. De bank is in control over ons geld. Dit systeem valt of staat dan ook bij het vertrouwen dat we hebben in de bank. En door de bankencrisis is het vertrouwen in de banken behoorlijk afgenomen. We hebben kunnen zien dat een bank ook feilbaar kan zijn en om kan vallen. Dus willen we dat eigenlijk wel? Willen we alle macht bij één centrale partij zoals een bank neerleggen?

Sathoshi beschrijft in zijn whitepaper dat een dergelijk gecentraliseerd systeem zijn zwakheden kent en veel extra kosten met zich meebrengt. Denk aan al het personeel wat een bank in dienst heeft, alle security maatregelen die een bank moet nemen om hacks van de centrale database te voorkomen, of de kantoren waar het personeel werkt. Satoshi pleit daarom voor een elektronisch betalingssysteem wat gebaseerd is op cryptografisch bewijs in plaats van vertrouwen. Waarbij twee partijen (peer-to-peer) betalingen aan elkaar kunnen doen zonder dat daar een bank bij benodigd is. En dit is precies wat bitcoin is: een decentraal peer-to-peer betalingssysteem. Met bitcoin ben je je eigen bank! Zonder de nadelen van een derde partij die er tussen zit.

Wat lost bitcoin op?

Bitcoin is niet de eerste crytocurrency die werd ontwikkeld. Bitcoin heeft tal van voorgangers gehad, zoals bijvoorbeeld ECash, B-money en Bit Gold. Waarvan ECash ook daadwerkelijk een aantal jaren heeft bestaan. Het probleem waar bovenstaande eerste generatie cryptocurrencies telkens tegenaan liepen was het probleem van “double spending”.

Stel je voor: je maakt met je telefoon een paar leuke foto’s tijdens een feestje met vrienden en je stuurt die foto’s aan elkaar door in jullie whatsapp groepje. Dan is aan de digitale foto niet meer te zien of dit de originele foto is geweest of een doorgestuurde kopie. Digitale data kan dus heel eenvoudig gekopieerd worden, zonder dat duidelijk is wat het origineel is. Digitaal geld heeft ditzelfde probleem. Ook digitaal geld kun je eenvoudig kopiëren zonder onderscheid te kunnen maken tussen het origineel en de kopie. En daarmee kun je dus eenvoudige meer digitaal geld creëren wat je dan ook meerdere keren kunt uitgeven, double spending dus.

In de huidige praktijk lossen we dit op door een derde partij, zoals een bank, deze checks op double spending te laten uitvoeren. Een gecentraliseerd systeem dus.

Maar wat nou als je géén tussenpartij wilt? Hoe los je double spending op in een decentraal systeem? Dat was dé grote vraag . En Bitcoin was de eerste cryptocurrency die hier een oplossing voor bood en het probleem van double spending in een decentraal systeem kon oplossen. Dit was een echte doorbraak! En waarschijnlijk ook dé reden dat de CypherPunks wilden meewerken aan het verspreiden van het voorstel van Sathoshi Nakamoto.

Double spending: één Bitcoin uitgeven aan meerdere mensen

Bitcoin lost het double spending probleem op door het toepassen van blockchain technologie. Alle transacties worden op de blockchain geregistreerd, vanaf het allereerste begin, vanaf het genesisblok van 3 januari 2009. En alle transacties zijn voor iedereen in te zien; transacties op de bitcoin blockchain zijn openbaar. De users of peers van het bitcoin netwerk (de nodes en de miners) checken de transacties op double spending. De validatie van transacties wordt dus gedaan door de users zelf en niet meer door een derde partij. Dit noemen we een decentraal peer-to-peer netwerk. Zo lukt het om de tussenpartij eruit te halen en is het double spending probleem in een decentraal systeem opgelost.

Wat is bitcoin?

Kun je de cryptobloem uit een eerder blog nog herinneren? De blaadjes van de cryptobloem representeren verschillende kennisgebieden waar Bitcoin mee te maken heeft. Vaak laten mensen zich hierdoor afschrikken. Omdat er zoveel elementen bij komen kijken lijkt het gelijk té ingewikkeld, té complex om te kunnen begrijpen. En Bitcoin kan daardoor, zeker in het begin als je er net mee te maken krijgt, best overweldigend en misschien zelfs afschrikwekkend zijn. Daarom breken we het op in hapklare stukjes en beschrijven we hieronder de belangrijkste kenmerken van Bitcoin en de elementen die een grote rol in de Bitcoin wereld spelen. Dan hoef je je daar in ieder geval niet meer door te laten afschrikken!

Alvast een leuk weetje: als we het hebben over het systeem zelf, dan wordt Bitcoin geschreven met een hoofdletter B, hebben we het over de munt, dan schrijven we bitcoin met een kleine letter b. Die kun je op de volgende verjaardag in ieder geval alvast gebruiken!

Maximum aantal bitcoin

Bitcoin is een protocol, een overeenkomst waarin een aantal regels zijn vastgelegd door Satoshi Nakamoto. Zo is bijvoorbeeld het totaal aantal bitcoin wat in omloop komt vastgesteld op 21 miljoen. Nadat er 21 miljoen bitcoin zijn geproduceerd, verwachting is dat dit in 2140 zal zijn, stopt de productie van bitcoin en komt er geen bitcoin meer bij. In tegenstelling tot fiatgeld dat onbeperkt kan worden bijgedrukt zoals we in dit blog (verwijzing maken) konden lezen. Bitcoin is daarmee schaars waardoor de waarde van bitcoin behoorlijk kan toenemen. Ga maar eens na: begin 2021 waren er zo’n 18.6 miljoen bitcoins in omloop en wereldwijd zo’n 20,8 miljonairs. Stel dat al die miljonairs willen investeren in 1 bitcoin, dan gaat dat helaas niet lukken. Er zijn gewoonweg te weinig bitcoins beschikbaar. Deze schaarste van bitcoin zorgt voor een steeds hogere prijs. Hier komen we later op terug in het blog over het Stock-to-Flow model.

Een ander regel die Satoshi in het bitcoin protocol heeft vastgelegd is het halveren van de beloning voor de miners na elke 210.000 blokken, grofweg elke 4 jaar. Deze gebeurtenis wordt de halving genoemd. We komen hier uitgebreid op terug in het blog over de bitcoin marktcyclus.

Sathoshis

Mensen denken vaak dat ze één hele bitcoin moeten kopen. Maar dat is zeker niet waar! Je kunt ook een heel klein stukje bitcoin kopen. Bitcoin wordt namelijk onderverdeeld in Satoshis of sats (als eerbetoon aan Satoshi). Een sat is de kleinste rekeneenheid van bitcoin, kleiner dan 1 sat kan een bitcoin niet worden onderverdeeld. 1 Sat is één honderd miljoenste deel van een bitcoin oftewel: 1 sat=0.00000001₿ (dus met 7 nullen!). Koop je één hele bitcoin, dan koop je 100 miljoen sats.

Blockchain

Een term die onlosmakelijk met bitcoin en cryptcurrencies is verbonden is blockchaintechnologie. Maar wat is een blockchain? Dat is simpel uit te leggen aan de hand van het volgende voorbeeld. Heb je wel eens een kasboekje bijgehouden? Waarin je alle inkomsten en uitgaven bijhield zodat je op elk moment precies wist hoeveel geld je in je portemonnee had zitten? Een blockchain is eigenlijk niets anders dan een heel groot kasboek of grootboek, in het Engels een ledger genoemd. Met hierin alle transacties (inkomsten en uitgaven) die sinds de creatie van het genesisblok zijn gedaan. En al deze transacties zijn vastgelegd in blokken; deze blokken vormen met elkaar de blockchain. Een nieuw blok met hierin nieuwe transacties wordt toegevoegd aan de blockchain. Zo ontstaat een keten van blokken, die in de loop van de tijd langer en langer wordt.

Omdat de blockchain op meerdere computers ter wereld staat en niet bij één centrale partij, noemen we dit “Distributed Ledger Technology” of DLT. Door het registreren van alle transacties op de blockchain is het mogelijk om van elk bitcoin adres uit te zoeken wat het saldo op dat moment is. Zodat bij een transactie gevalideerd kan worden of het betreffende bitcoin adres wel beschikt over voldoende bitcoin om de transactie uit te voeren.

Decentraal Digitaal geld

Bitcoin is digitaal geld wat gebruik maakt van een peer-to-peer netwerk, een decentraal netwerk dus. Kortom decentraal digitaal geld. Binnen dit netwerk kennen we belangrijke key-spelers zoals de nodes en de miners. De nodes zijn computers met daarop de volledig gedownloade blockchain met daarin alle transacties vanaf het eerste begin. En alle toekomstige mutaties worden ook opgeslagen op deze nodes. De bitcoin blockchain is dus op al deze nodes, die over de hele wereld verspreid zitten, één op één gelijk aan elkaar. Op dit moment (oktober 2021) zijn er meer dan 14.000 bitcoin nodes verspreid over de hele wereld. Ook de miners spelen een belangrijke rol binnen het bitcoin netwerk. Zij stellen computerrekenkracht ter beschikking aan het netwerk om de blokken van de blockchain te vinden door het oplossen van complexe wiskundige puzzels. In deel 2 gaan we dieper in op de rol van de nodes en de miners.

Digitale wallet

Je bewaart bitcoin in een digitale portemonnee, een zogenaamde bitcoin wallet die bestaat uit een combinatie (een string) van 34 getallen en cijfers, ook wel bitcoinadres genoemd. Je kunt een bitcoinadres vergelijken met een bankrekening nummer. Zo’n bitcoinadres met 34 karakters kan er in het begin wat imponerend uitzien. Maar dat went vanzelf!

Hier is een voorbeeld van een (bestaand) bitcoinadres: 3B2M57PkMf6uD46cXxAD3n89wcACJJUi7V

Mocht je het leuk vinden om alvast wat te oefenen en wat sats naar dit bitcoinadres te sturen dan zorgen wij dat dit doorgestuurd wordt naar het goede doel: “Zwerfkatten Havengebied IJmuiden”. Dus dan weet je in ieder geval dat jouw sats goed terecht komen!

Er zijn verschillende soorten bitcoin wallets, zoals bijvoorbeeld een hardware wallet of een software wallet. Wat dit nou precies is en wat de verschillen zijn zullen we bespreken in het blog over wallets.

Opensource software

We hebben al gezien dat alle transacties op de bitcoin blockchain openbaar zijn. Dit geldt ook voor code van Bitcoin: dit is opensource software geschreven in C++. Iedereen kan de code van Bitcoin inzien. Op dit moment is nog maar 20% van de code origineel. De overige 80% is herschreven door developers van over de hele wereld die zich hebben ingezet om Bitcoin nog beter en veiliger te laten functioneren.

Who is the boss?

Ook belangrijk om te weten: niemand is de baas over bitcoin. Of controleert bitcoin. Er is geen helpdesk als je klachten of vragen hebt. Kortom, je moet dus goed opletten wat je doet. Maak je een fout, dan is die achteraf niet te herstellen. Dus check, check, dubbelcheck!

Dan nog even over altcoins, wat zijn dat dan?

Naast dat je hoort over Bitcoin hoor je de term “altcoins” ook zeer regelmatig. Wat zijn altcoins dan? Eigenlijk zegt de naam het al: de term “altcoins” staat voor “alternative bitcoin”. Hier worden dus álle andere crypto munten naast Bitcoin mee bedoeld. In het blog over altcoins zullen we hier dieper op in gaan.

Wanneer je stap voor stap door hapklare stukjes kennis over Bitcoin gaat, dan lijkt het een stuk minder ingewikkeld dat je hiervoor wellicht dacht, toch?

In deel 2 gaan we weer een stapje verder en leggen we uit hoe Bitcoin precies werkt.

Heb je na het lezen van dit blog nog vragen? Zijn er bepaalde termen of afkortingen nog niet helemaal duidelijk? Of snap je het een beetje, maar krijg je er nog nét niet goed de vinger achter? Zou je het aan iemand anders kunnen uitleggen denk je? Of heb je daar nog wat meer tijd en kennis voor nodig? Of wil je misschien nog méér leren over crypto? Dan kan allemaal. Daar zijn we voor bij Easy Peasy Crypto, jouw persoonlijke crypto coach. Koop een strippenkaart van 5 of 10 online crypto coaching sessies of boek wellicht één of meerdere losse crypto coaching sessies. Dan gaan we samen, één op één, tijdens deze online coaching sessies dieper in op alle crypto vragen die je nog hebt. (link toevoegen naar pagina website)

En vergeet vooral niet: crypto is spannend, turbulent, emotioneel maar vooral ook heel erg leuk! Enjoy this life-changing rollercoaster ride!

Wat is geld? En wat is fiatgeld?

11 oktober 2021 by Michèle Nieuwenhuis

Misschien lees je dit blog en denk je bij jezelf “Dit is toch een website over crypto? Hoezo gaan we het dan over geld hebben?” of “Iedereen weet toch wel wat geld is?”. Scherp gedacht! Echter, wil je jezelf verdiepen in crypto, dan is het handig om bij het begin te beginnen. En het begin is in dit geval om te snappen wat geld en fiatgeld is. Dus daar duiken we in dit blog eens even wat dieper in.

Van ruilhandel naar geld

Eerst even een klein stukje historie. In de tijd van onze voorouders was de maatschappij gebaseerd op ruilhandel. Goederen werden echt letterlijk voor elkaar geruild. Dus ik krijg van jou 6 kippen en dan krijg je mijn koe. Heel erg praktisch was dit niet. Want stel je wilde bijvoorbeeld maar 3 kippen hebben. Dan kon je moeilijk je koe in tweeën delen. Dus gingen ze op zoek naar geschikte ruilgoederen om de ruilhandel vlotter en praktischer te laten verlopen. Deze ruilgoederen moesten gewild en waardevast zijn. Uiteindelijk werden deze ruilgoederen of geldgoederen de eerste betaalmiddelen. In het begin waren dit bijvoorbeeld zeldzame schelpen, cacaobonen, stenen of zout. Later werden dit koperen, zilveren en gouden muntjes. Het eerste geld was geboren. Een leuk weetje: geld is in het Latijn pecunia wat afgeleid is van het Latijnse woord pecus wat veestapel betekent.

De waarde van het muntgeld werd bepaald door het gehalte aan koper, zilver of goud waaruit de munt bestond. Muntgeld was hierdoor waardevast en de waarde van de munt was volledig gedekt door het gehalte van het edelmetaal. Eigenlijk een eerste vorm van een zilver of goudstandaard.

De eerste banken in Europa

Stel je eens voor dat je in die tijd een koopman was. Dan had je waarschijnlijk veel munten op zak. Die munten waren behoorlijk zwaar, wat het vervoer onpraktisch maakte. Daarnaast maakte de zware buidel met munten je ook nog eens een geliefd doelwit voor overvallers.

Met de komst van muntgeld ontstond ook de behoefte om deze munten veilig op te slaan. In de Middeleeuwen waren het de smeden en de geldwisselaars (banchieres) die deze dienst aanboden. Kooplui gingen dus hun munten in bewaring geven bij de smeden en geldwisselaars. De smid kon bovendien de (buitenlandse) munten ook nog eens toetsen op echtheid. Hij kon horen hoe puur een munt was door deze te laten vallen op een tafelblad, in Italië ook wel “de banca” genoemd.

De smeden en geldwisselaars gaven, in ruil voor de in bewaring genomen munten, ontvangstbewijzen uit waarmee je je bewaarde munten weer kon opnemen. Als een koopman een groot bedrag moest afrekenen, kon hij twee dingen doen: het muntgeld opnemen en transporteren met alle risico’s van dien. Óf het ontvangstbewijs van de smid gebruiken als betaalmiddel. Zo waren de eerste banken en het allereerste papiergeld geboren. Het papiergeld wat de smeden en geldwisselaars uitgaven was in die tijd volledig gedekt door goud of zilver, want het had immers dezelfde waarde als de in bewaring gegeven munten.

In Nederland werd in 1609 de eerste bank, De Amsterdamsche Wisselbank, opgericht om een einde te maken aan de chaotische manier van geld wisselen in Nederland. De Amsterdamsche Wisselbank werd in 1820 overgenomen door De Nederlandsche Bank.

Functies van geld

Voordat we verdergaan met de goudstandaard kijken we eerst even naar de verschillende functies van geld die we kunnen afleiden uit de historische ontwikkeling van ons munt en papiergeld. Allereerst is geld een ruilmiddel, een betaalmiddel. Als jij na de koop van de drie kippen met waardeloze steentjes blijft zitten die helemaal niemand wil hebben, dan waren deze steentjes waarschijnlijk niet een heel goed ruilmiddel. Het ruilmiddel wat gebruikt wordt als geld (bijvoorbeeld de steentjes of schelpen) moeten gewild zijn én door iedereen geaccepteerd worden. Pas dan kunnen ze dienen als een volwaardig betaalmiddel..

De tweede functie van geld: het moet een middel zijn voor waardeopslag, een oppotmiddel. Het moet goed bestand zijn tegen rot, corrosie of andere vormen van bederf. Want als je je koe verkoopt krijg je daar tenslotte het betreffende ruilmiddel als geld voor terug. Stel dat je appels had gekozen als ruilmiddel, dan zie je je hele rijkdom waarschijnlijk binnen een week wegrotten. Appels zijn niet echt geschikt als middel voor waardeopslag.

De derde functie van geld: het moet een rekeneenheid zijn. Een brede acceptatie van een ruilmiddel biedt de mogelijkheid om er de prijzen van goederen, zoals de kippen en de koe, in uit te drukken. Stel dat je géén erkend ruilmiddel zou hebben, dan worden alle prijzen van goederen uitgedrukt in relatie tot alle andere goederen. En dat geeft een wirwar aan prijzen. Want de koe wordt niet alleen uitgedrukt in het aantal kippen, maar ook in de hoeveelheid graan, broden, appels enz. Als je één ruilmiddel hanteert, dan kun je alle goederen prijzen in dat ene ruilmiddel. Wat veel meer overzicht geeft.

Stock-to-flow

Naast bovenstaande drie functies is het ook belangrijk dat het ruilmiddel waardevast is. Dat het niet heel gemakkelijk te produceren is en dat het aanbod niet plots drastisch stijgt. De productie van het betreffende ruilmiddel of geld noemen we “flow”. De hoeveelheid ruilmiddel of geld die op dat moment in omloop is noemen we “stock”. De verhouding tussen stock en flow noemen we de “stock-to-flow” ratio of geldhardheid. Hoe hoger de stock-to-flow ratio, hoe waardevaster en hoe “harder” het geld. Geld waarvan het aanbod niet gemakkelijk verhoogd kan worden noemen we “hard geld”.

Wil je hier meer over lezen, dan raad ik je het boek “De Bitcoin Standaard” van Saifedean Ammous aan.

De stock-to-flow ratio (ook wel aangeduid als S2F) is een belangrijke indicator in de crypto wereld. De Nederlandse investeerder Plan B heeft het S2F model voor bitcoin ontwikkeld gebaseerd op het stock-to-flow model voor commodities zoals zilver en goud. Het S2F model van Plan B geeft een grove schatting van de bitcoin koers gebaseerd op de stock (het aantal bitcoin wat in omloop is) en de flow (het aantal bitcoin wat in een bepaalde periode wordt geproduceerd, gemined). In een volgend blog wordt dieper ingegaan op het S2F model.

Goudstandaard

Terug naar waar we gebleven waren. Het kwam hierboven al een paar keer ter sprake, de goudstandaard. Maar wat is nou een goudstandaard? Kort gezegd: bij een goudstandaard wordt papiergeld deels of volledig gedekt door goud. Het is een geldstelsel waarbij al het papiergeld op welk moment dan ook kan worden ingewisseld voor de waarde op het biljet in goud. De bank is dus verplicht om dezelfde hoeveelheid goud in de kluis te bewaren als de totale waarde van alle in circulatie zijnde bankbiljetten (de nominale waarde van alle bankbiljetten).

Naast de mogelijk om papiergeld in te wisselen voor goud is de goudstandaard ook een muntstelsel waarin de rekeneenheid een vast bedrag in goud is. Dit is met name van belang bij de internationale betrekkingen, bijvoorbeeld bij internationale handel. Wanneer meerdere landen een dergelijke vaste rekeneenheid (in goud) hanteren, worden de wisselkoersen tussen verschillende nationale valuta feitelijk vastgelegd.

Rond 1900 hanteerden zo’n 50 landen de goudstandaard inclusief alle geïndustrialiseerde landen. Dit duurde tot 1914. Toen stortte de wereld van de goudstandaard catastrofaal in door zowel het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en het loslaten van de goudstandaard door de grootste economieën.

Fiatgeld

Vanaf 1914 lieten de meeste landen de goudstandaard dus los en gingen over op overheidsgeld of fiatgeld. De term fiatgeld is afgeleid van het Latijnse woord “fiat” wat “het moge geschiede” of goedkeuring betekent. Fiatgeld wordt ook fiduciair geld genoemd, wat vertrouwen betekent in het Latijn. Fiatgeld of fiduciair geld, is geld dat zijn waarde niet ontleent aan de materie waaruit het gemaakt is, zoals de intrinsieke waarde bij gouden en zilveren munten, maar aan het vertrouwen dat er goederen en diensten mee gekocht kunnen worden. Fiatgeld is dus geld wat uitgegeven wordt door een overheid of Centrale Bank, wat niet gedekt wordt door goud of zilver en onbeperkt kan worden bijgedrukt. Is er geen vertrouwen in het fiatgeld, dan heeft dit ook geen waarde. Vertrouwen is dus het grote toverwoord bij fiatgeld! Doordat het monopolie van fiatgeld bij een overheid of Centrale Bank ligt, is fiatgeld volledig gecentraliseerd. Een gruwel in de ogen van de crypto wereld, waar decentralisatie van groot belang is

De overheid stelt zich tot taak ervoor te zorgen dat de geldhoeveelheid die in omloop is niet te veel uit de pas loopt met de hoeveelheid beschikbare producten en diensten die in de samenleving wordt geproduceerd. Omdat fiatgeld niet gedekt is door goud of zilver en het in theorie onbeperkt kan worden gecreëerd bestaat de reële mogelijkheid dat teveel geld in omloop wordt gebracht met inflatie als gevolg. Tegenstanders van fiatgeld zien dit als een groot nadeel.

Wat deze inflatie met je portemonnee doet zie je duidelijk in het plaatje hierboven. Meer dan 100 jaar inflatie heeft geresulteerd in een desastreuze afname van de koopkracht van de Amerikaanse Dollar. Waar je in 1913 nog 30 chocoladerepen kon kopen voor 1 dollar, kocht je in 2020 voor 1 dollar nog maar één McDonalds koffie. Er staat misschien nog steeds 1 dollar vermeld op je bankbiljet, maar je kunt er steeds minder voor kopen. De waarde van de dollar is in 107 jaar met maar liefst 96.2 % gedaald! En dat is best heel erg veel…. Dit gebeurt niet enkel met de Amerikaanse Dollar, ook in de Eurozone hebben we last van inflatie. De laatste tijd zelfs een behoorlijk hoge inflatie.

Dus dat geld in die ouwe sok van je oma…. Zou dat nu nog wat waard zijn denk je?

“Inflatie is de enige vorm van belasting die opgelegd kan worden zonder wetgeving” – Milton Friedman

De overheid (of Centrale Bank) probeert het vertrouwen in het fiatgeld in stand te houden doordat zij:

het accepteren ervan verplicht stelt (wettig betaalmiddel)
dit geld als middel erkent om belastingschulden mee te vereffenen
en erop toeziet dat er niet te veel van dit geld in omloop wordt gebracht door bijvoorbeeld de commerciële banken om zo een te hoge inflatie tegen te gaan

De meeste moderne valuta’s zijn aan te merken als fiatgeld. Denk bijvoorbeeld aan de Amerikaanse Dollar, de Europese Euro of aan de Chinese Yen. Er zijn geen economieën meer die op dit moment nog een goudstandaard kennen. Er gaan de laatste tijd steeds meer stemmen op om de goudstandaard op de één of andere manier weer nieuw leven in te blazen omdat het ontstaan van de schuldenpositie van landen door het blijven bijdrukken van fiatgeld zorgt voor een onhoudbare situatie.

Fiatgeld en crypto

Fiatgeld en crytpo… Soms lijkt het wel alsof deze werelden lijnrecht tegenover elkaar staat. Vaak hoor je bitcoiners zeggen dat fiatgeld enkel goed genoeg is om zo snel mogelijk te worden omgezet in crypto. Maar waarom toch deze tweedeling? In ieder geval vind je in de crypto wereld veel tegenstanders van fiatgeld. De centralisatie van fiatgeld (uitgegeven door één overheid of Centrale Bank) en inflatie die ontstaat door het maar blijven bijdrukken van geld druist in tegen alle uitgangspunten van de cryptowereld. Waar juist decentralisatie van groot belang is en waar het gaat over het nemen van je eigen beslissingen en het nemen van je eigen verantwoordelijkheid. Niet voor niets wordt er in de crypto wereld gezegd: “be your own bank”. Ook ontwikkelingen waarbij cryptocurrencies fiatgeld vervangen worden toegejuicht in de cryptowereld. Denk bijvoorbeeld aan El Salvador, waar bitcoin sinds september 2021 een wettig betaalmiddel is geworden. Of PayPall, waar users crypto kunnen aankopen, bewaren in hun PayPall crypto wallet en aankopen via PayPall kunnen afrekenen in cryptovaluta. En ook in Nederland kun je, met name online, op steeds meer plekken betalen met bitcoin en andere cryptocurrencies. Daar komt geen fiatgeld, en dus geen bank, meer aan te pas.

Wie weet komen we in onze “Evolution of Money” ook daadwerkelijk op het punt waarbij fiatgeld wordt ingeruild voor cryptocurrencies. Zodat we kunnen zeggen: we zijn van het ruilen van onze koe naar betalen met cryptogeld geëvolueerd! In ieder geval heel interessant om al deze ontwikkelingen de komende tijd te blijven volgen!

Over bitcoin wordt vaak gezegd dat dit een “hedge” is tegen inflatie. Anders gezegd; dat bitcoin ons beschermt tegen inflatie omdat het schaars is en daardoor steeds meer waard wordt. Net zoals het S2F model van Plan B ons laat zien. Eén ding is zeker: fiatgeld is op moment van schrijven (oktober 2021) onderhevig aan behoorlijke inflatie. Spaargeld wat je nu op de bank hebt staan wordt op termijn alleen maar minder waard. En dan hebben we de negatieve rente die je over je spaargeld moet betalen nog niet eens meegenomen. Als je niet wilt dat je spaargeld steeds minder waard wordt en je jezelf wilt beschermen tegen inflatie, moet je iets anders doen met je spaargeld dan het op de bank laten staan. En dat kan zijn investeren in aandelen, Exchange Traded Funds (ETF’s), goud maar ook crypto valuta. In ieder geval ben je dan minder afhankelijk van het monetaire beleid van een overheid en hopelijk ook beter beschermd tegen inflatie.

Een rocky road die crypto wereld, dat kunnen we inmiddels wel concluderen toch? Het helpt écht om hier wat basiskennis over op te doen, daarmee sta je een stuk steviger in je cryptoschoenen.

En vergeet vooral niet: crypto is spannend, turbulent, emotioneel maar vooral ook heel erg leuk! Enjoy this life-changing rollercoaster ride!

Mocht je nog een leuke podcast over geld willen luisteren, dan kan ik “Het Nieuwe Geld” door Reinjan Prakke zeker aanraden.

Waarom is crypto zo interessant?

4 oktober 2021 by Michèle Nieuwenhuis

Eén van de vragen die mij heel vaak wordt gesteld is: waarom vind je crypto zo interessant? En het leek mij leuk om hier mijn allereerste blog voor Easy Peasy Crypto aan te wijden. Want inmiddels gaat het verder dan alleen maar interessant vinden. Ik kan wel zeggen dat ik hierin mijn passie heb gevonden. En ik denk dat we in de toekomst allemaal met crypto te maken gaan krijgen.

Eerst even terug naar mijn kennismaking met crypto. Ik had al een tijdje op mijn to-do lijstje staan dat ik me wilde gaan verdiepen in Bitcoin, echter te druk met andere zaken. Je weet hoe dat gaat. Toen dacht ik nog dat crypto en Bitcoin hetzelfde waren. Ik had er geen idee van hoe groot de hele crypto wereld op dat moment al was. Na een gezellig feestweekend met vrienden op de camping begon één van onze medekampeerders over zijn nieuwe passie: crypto. En waarom het volgens hem nú de tijd was om je erin te verdiepen. Terug thuis bedacht ik me dat ik dat dan ook maar moest gaan doen. Waarom niet? Ik zat toch tussen twee opdrachten in en had nu ook eindelijk voldoende tijd. En zo geschiedde. En dan rijst gelijk de vraag: waar begin je? Ik kwam erachter dat dit nog niet zo eenvoudig was…. Dit is dan ook één van mijn beweegredenen geweest om Easy Peasy Crypto op te richten. Om te zorgen dat je crypto informatie en crypto kennis eenvoudig kunt vinden én dat het ook nog eens op een simpele manier wordt uitgelegd. Uiteindelijk heb ik me diezelfde avond ingeschreven voor een crypto cursus en toen begon mijn eigen spannende crypto reis. En dat was in twee woorden: geweldig én overweldigend. Want je wilt beginnen met het opdoen van basiskennis en bent ondertussen ook al naar de huidige ontwikkelingen aan het kijken. Beetje alles door elkaar, heel veel schakelen dus én waanzinnig interessant.

Zoveel verschillende vakgebieden die bijdragen aan crypto!

Waarom vind ik het nou zo interessant vraag je je waarschijnlijk af? Omdat bij crypto heel veel verschillende kennisgebieden samenkomen en zo heel veel puzzelstukjes in elkaar vallen. Ik stel het zelf vaak voor als een bloem met verschillende blaadjes, de cryptobloem. Al die verschillende kennisgebieden (de blaadjes) leveren op hun beurt weer een bijdrage aan de crypto wereld. Crypto bestaat uit kennis en kunde uit diverse uiteenlopende kennisgebieden, zowel beta als alpha kennisgebieden. En dat maakt deze combinatie, en dus crypto, zo interessant. Crypto staat synoniem voor samenwerken! En wil je een succesvolle investeerder worden dan zul je je in alle kennisgebieden (een beetje) moeten verdiepen. En daar helpt Easy Peasy Crypto je heel graag bij.
Op het moment van schrijven (oktober 2021) zijn er ook zoveel mooie ontwikkelingen in de crypto wereld gaande, waarbij steeds meer mensen toegang krijgen tot crypto en hiermee de wereldwijde adoptie van crypto steeds meer groeit.

Een paar voorbeelden van bijzondere crypto ontwikkelingen van de laatste tijd:

El Salvador heeft een wereldprimeur en heeft als eerste land ter wereld de bitcoin uitgeroepen en geïmplementeerd als wettig betaalmiddel, naast de USD. El Salvador heeft zo’n 6.5 miljoen inwoners en op dit moment gebruiken ruim 3 miljoen Salvadorianen de Chivo app (ontwikkeld voor het doen van bitcoin betalingen via de telefoon). In een land waar 70% van de populatie geen eigen bankrekening heeft, maar vaak wel één of zelfs meerdere telefoons bezit is dit life-changing voor de Salvadorianen!
Twitter maakt betalingen met cryptovaluta’s mogelijk voor al zijn gebruikers. Alle 1.3 miljard (!) twitteraccounts krijgen toegang tot “Twitter tips” en kunnen zo crypto betalingen aan elkaar overmaken (van het ene twitter account naar het andere twitter account), van de ene kant van de wereld naar de andere kant van de wereld. In een oogwenk én zonder kosten. Het enige wat je nodig hebt is een Twitter account. Vergelijk dit maar eens met bedrijven zoals Western Union waarbij de fees kunnen oplopen tot 10% van het over te maken bedrag. Op deze manier krijgen heel veel mensen wereldwijd in één klap toegang tot crypto. Wat zal dat doen met de adoptie van crypto? Misschien denk je bij jezelf: waarom zou ik een betaling overmaken via Twitter? En die gedachtegang begrijp ik heel goed want wij leven in een land waar nagenoeg iedereen een bankrekening heeft en je heel makkelijk een tikkie naar elkaar kunt sturen. Maar in landen waarbij een groot deel van de mensen niet beschikt over een bankrekening en is aangewezen op dure bedrijven om geld naar bijvoorbeeld familie over te maken, zogenaamde “remittance payments”, heeft dit alleen maar voordelen. Want vaak beschikken de mensen in die landen wel over een telefoon. En via die telefoon ligt de crypto wereld voor ze open, met alle voordelen van dien.
Dit zijn dan nog maar twee ontwikkelingen van de laatste weken die mij in ieder geval enorm tot de verbeelding spraken. En er is nog zoveel gaande! Ik verzeker je: op het moment dat je een beetje geïnteresseerd begin te raken in crypto, dan zullen je ongetwijfeld de komende tijd dit soort nieuwsberichten steeds meer gaan opvallen.

Een andere vraag die ik heel vraag krijg: ben ik niet te laat met investeren? Is de crypto trein niet allang vertrokken. Onderstaande plaatje laat ons zien hoe de groei van het aantal crypto users het komend decennium wordt ingeschat.

Uit een onderzoek van crypto.com bleek dat het aantal crypto users wereldwijd steeg van 66 miljoen in mei 2020 naar ongeveer 106 miljoen crypto users in maart 2021. Dat is een behoorlijke groei in een hele korte tijd! Uit bovenstaand plaatje kunnen we opmaken dat het aantal crypto users aan het eind van dit decennium wereldwijd op 3.7 miljard wordt geschat. Crypto zal de komende jaren meer en meer onderdeel gaan worden van ons dagelijks leven. Hoe precies? Dat is nu nog lastig te voorspellen. Zijn de banken er nog over 10 jaar? Of de notarissen en verzekeringsmaatschappijen? Niemand die dat nu kan zeggen. We hebben helaas geen glazen bol, dus de toekomst zal het leren. Wat wel heel duidelijk is, als je nu start met crypto ben je weliswaar geen “early adopter” meer, maar je staat nog steeds aan het begin van het volwassen worden van de crypto wereld en je bent zeker nog op tijd om de komende jaren mooie rendementen met crypto investeringen te realiseren. Het aantal users en daarmee de market cap (wat dit precies is leg in een volgend blog aan je uit) blijft de komende jaren alleen maar stijgen. En er doen zich altijd weer nieuwe kansen voor! Dus te laat ben je zeker niet, ik zou zelfs willen beweren dat je precies op tijd bent! In ieder geval ben je nooit te laat en ook nooit te oud om iets nieuws te leren.

In ieder geval ben je nooit te laat en ook nooit te oud om iets nieuws te leren

Is je verdiepen in crypto interessant? Absoluut! Is investeren in crypto leuk? Zeker weten! Is crypto een (emotionele) roller coaster? Dat zeker ook…. En daar wapen je jezelf het beste tegen wanneer je ook enige basiskennis hebt van crypto. Want dan wordt het zowel een leuke als interessante roller coaster rit!

En vergeet vooral niet: crypto is spannend, turbulent, emotioneel maar vooral ook heel erg leuk! Enjoy this life-changing rollercoaster ride!