Basiskennis

Wat zijn Stablecoins – deel 1

29 november 2021 by Michèle Nieuwenhuis

In het vorige blog hebben we besproken wat altcoins zijn, En we sloten dat blog af met het benoemen van nog een bijzondere categorie van cryptovaluta’s, namelijk de stablecoins. Een stablecoin is een cryptovaluta gekoppeld aan een vaste waarde, bijvoorbeeld aan fiatgeld of aan andere cryptovaluta’s. Dat maakt stablecoins waardevast en stabiel. Waar Bitcoin en altcoins zeer volatiel zijn, is een stablecoin juist stabiel. Stablecoins beginnen meer en meer hun weg te vinden in de cryptowereld.

De eerste stablecoin zag het licht in 2014, dat was Tether (USDT), en langzamerhand wordt de market cap van stablecoins groter en groter. Als je op de website coinmarketcap.com kijkt, dan zie je in de ranglijst op het moment van schrijven (november 2021) inmiddels 57 verschillende stablecoins staan die op dit moment worden uitgegeven. Grote kans dat je er wel eens van gehoord hebt en je misschien hebt afgevraagd wat een stablecoin nu precies is en wat je ermee kunt. Daar gaan we in dit blog en het volgende blog dieper op in. In dit deel bespreken we wat stablecoins zijn en in het volgend deel bespreken we waar stablecoins voor gebruikt worden en hoe het zit met de regulering van stablecoins.

De top 10 van de stablecoins, gerangschikt op market cap van hoog naar laag, ziet er op coinmarketcap.com op moment van schrijven als volgt uit. Je ziet dat Tether (USDT) de lijst aanvoert, op de voet gevolgd door de USD Coin (USDC). Dit zijn allebei stablecoins die gekoppeld zijn aan de Amerikaanse Dollar:

Verschillende type stablecoins

Een stablecoin is een cryptovaluta die gekoppeld is aan een vaste waarde. Dat maakt een stablecoin waardevast en stabiel. Er zijn verschillende type stablecoins waarbij het verschil tussen die stablecoins zit in een andere “vaste waarde” die gekoppeld is aan de betreffende stablecoin.

We kennen de volgende drie type stablecoins:

1. Stablecoins die gekoppeld zijn aan fiatgeld of andere activa zoals goud

De meeste stablecoins die op de markt zijn, zijn gekoppeld aan fiatgeld. Tether (USDT) en USD Coin (USDC) zijn voorbeelden van stablecoins die gekoppeld zijn aan fiat geld, in dit geval de Amerikaanse dollar.

Eén USDT of één USDC heeft dus altijd de waarde van één Amerikaanse dollar. In principe is het zo dat voor elke uitgegeven stablecoin die gekoppeld is aan de Amerikaanse dollar, één Amerikaanse dollar in bewaring wordt genomen. Zo is de betreffende stablecoin ook écht daadwerkelijk gedekt door fiatgeld. Dit is de manier waarop USDC werkt. Hoe USDT dit doet en wat het daadwerkelijke dekkingspercentage is, is op dit moment niet geheel duidelijk. USDT ligt de laatste tijd daarom ook onder een vergrootglas. Audits zullen moeten vaststellen wat de daadwerkelijke dekkingsgraad is en wat en hoe groot het risico is voor de investeerders in USDT.

De Amerikaanse dollars die in bewaring zijn genomen, zijn eigendom van één centrale partij. Bij de USDC is dit bijvoorbeeld het bedrijf Circle. Circle geeft de USDC stablecoin uit en in ruil daarvoor wordt een even groot aantal Amerikaanse dollars in bewaring genomen.

De centrale partij die de dollars in bewaring heeft, heeft daarmee ook alle zeggenschap over die Amerikaanse dollars. We noemen deze stablecoins dan ook wel gecentraliseerde stablecoins.

Je kunt je voorstellen dat dit ook een risico met zich meebrengt. Want wat gebeurt er als de centrale partij besluit om al het geld dat ze in bewaring hebben mee te nemen en van de aardbodem te verdwijnen? Juist, dan wordt de betreffende stablecoin in één klap waardeloos en ben je als investeerder je geld kwijt.

Voordelen van dit type stablecoin

Nadelen van dit type stablecoin

De stablecoin wordt gedekt door echt fiatgeld of andere activa en wordt niet zonder onderpand “uit de lucht”gecreëerd
Alle in omloop zijnde stablecoins kunnen daadwerkelijk weer worden omgeruild voor fiatgeld. Dit is van belang bij een zogenaamde “stablecoin run” als iedereen zijn stablecoins tegelijkertijd wil omzetten in fiatgeld
Concept van deze stablecoin is eenvoudig te begrijpen

Het niet afhankelijk zijn van fiatgeld is één van de voordelen van cryptovaluta’s. Dit type stablecoin is echter wel afhankelijk van fiatgeld
Gecentraliseerde stablecoin. Als de partij die de betreffende dekking in bewaring heeft er vandoor gaat wordt de betreffende stablecoin in één klap waardeloos
Er zullen audits moeten worden uitgevoerd om de exacte dekkingsgraad van de stablecoin te kunnen vaststellen

2. Stablecoins die gedekt worden door andere cryptovaluta’s

Een ander type stablecoin is een stablecoin die gekoppeld is andere cryptovaluta. Dat klinkt al wat ingewikkelder dan een koppeling met fiatgeld, dus dat gaan we even verder toelichten. Een voorbeeld van een stablecoin die gekoppeld is aan andere cryptovaluta’s is DAI.

DAI is een stablecoin die een waarde heeft van één Amerikaanse dollar. DAI wordt echter niet gedekt door fiatgeld, maar door een mix van andere cryptovaluta’s. Hoe werkt dat dan? DAI wordt gecreëerd als iemand een lening in DAI wil afsluiten en zijn eigen cryptovaluta inbrengt als onderpand voor die lening. De lening wordt uitgekeerd in DAI waarmee nieuwe DAI gecreëerd wordt. De cryptovaluta’s van de kredietnemer die als onderpand dienen, worden veilig opgeslagen in een soort kluis op de Ethereum blockchain, in een zogenaamd “smart contract”.

Wat een smart contract precies is zullen we in een ander blog toelichten. Voor nu is het voldoende om te weten dat een smart contract volledig geautomatiseerd wordt uitgevoerd door een software protocol en dat er geen mens aan te pas komt. De uitvoering van een smart contract gaat dus volledig automatisch. Een groot voordeel van DAI is dat het niet beheerd wordt door een privébedrijf (één centrale partij), maar door een gedecentraliseerde autonome organisatie via een software protocol, in het Engels een Decentralized Autonomous Organization (DAO) genoemd. DAO is een term die je met name bij “decentralized finance” (DeFi) tegen zult komen.

Als de kredietnemer zijn lening in DAI heeft ontvangen en zijn eigen cryptovaluta’s als onderpand zijn opgeslagen in de kluis, kan hij niet meer bij zijn eigen cryptovaluta’s. Dat zal pas weer kunnen op het moment dat de lening volledig is afgelost. Het software protocol (bij DAI heet dit het Maker Protocol) zal checken of er aan alle voorwaarden van het smart contract is voldaan, bijvoorbeeld of de kredietnemer het geleende bedrag in zijn geheel heeft terugbetaald. Als dat het geval is zal hij weer toegang krijgen tot zijn eigen cryptovaluta’s die gedurende de looptijd van de lening vastzaten in een kluis op blockchain.

Om de koers van DAI op één Amerikaanse dollar te houden zal er dus continue door het Maker Protocol gecheckt moeten worden of de koers van alle cryptovaluta’s die in de kluis zitten nog steeds de waarde van één Amerikaanse dollar vertegenwoordigt. Zo niet, dan neemt het software protocol de juiste acties om de koers van de DAI weer terug te brengen naar één Amerikaanse dollar. Een zelfregulerend software protocol dus. De hoeveelheid cryptovaluta’s in de kluis is altijd “over-collaterized”. Wat betekent dat er meer waarde aan cryptovaluta’s in de kluis zit dan er aan DAI is uitgegeven. Hierdoor kan een eventuele koersdaling op de cryptomarkten worden opgevangen om zo toch de waarde van één Amerikaanse dollar te behouden.

Kun je DAI dan enkel verkrijgen door een lening in DAI aan te gaan waarbij je dan je eigen cryptovaluta’s als onderpand moet geven? Nee, dat hoeft niet. Je kunt DAI ook aanschaffen op een grote exchange zoals Binance of Coinbase. En als je DAI bezit omdat je een lening bent aangegaan, dan kun je die DAI ook verhandelen op een grote exchange. Echter om weer toegang te krijgen tot je eigen cryptovaluta’s die vastzitten in de kluis op de blockchain zul je wel aan alle voorwaarden van het smart contract moeten voldoen, bijvoorbeeld het tijdig en volledig aflossen van de lening.

Voordelen van dit type stablecoin

Nadelen van dit type stablecoin

De stablecoin wordt alleen gecreëerd als er ook daadwerkelijk cryptovaluta’s als onderpand tegenover staan. Ze worden niet “uit de lucht” gecreëerd.
Gedecentraliseerde stablecoin. Er is niet één partij eigenaar van de DAI of cryptovaluta’s in de kluis op de blockchain
De uitgifte van DAI en het opslaan van de cryptovaluta’s die als onderpand dienen gebeurt op de Ethereum blockchain waardoor dit volledig geautomatiseerd en transparant is en geen audits nodig zijn

Concept van deze stablecoin is complexer dan een stablecoin gedekt door fiatgeld of andere activa zoals goud
De waarde van het onderpand is hoger dan de waarde van de uitgegeven DAI (over-collaterized). Je zult dus altijd meer cryptovaluta’s in onderpand moeten geven dan je uitgekeerd krijgt in DAI
Er bestaat altijd het risico dat de waarde van de cryptovaluta’s, die dienen als onderpand, enorm gaat dalen

3. Stablecoins die worden aangestuurd door een algoritme

Deze derde categorie stablecoins wordt aangestuurd door een software algoritme die vraag en aanbod zó op elkaar afstemt dat de stablecoin een vaste waarde of koers vertegenwoordigt.

Dit software algoritme zorgt ervoor dat het aanbod van het aantal stablecoins wordt verhoogd wanneer de koers van de munt stijgt en verlaagd wanneer de koers van de stablecoin daalt.

Stel dat de stablecoin de waarde vertegenwoordigt van één Amerikaanse dollar en de koers van de stablecoin stijgt en hoger wordt dan één Amerikaanse dollar, dan geeft het algoritme extra stablecoins uit om het totale aanbod te vergroten net zolang totdat de koers van de stablecoin weer gedaald is naar één Amerikaanse dollar. Wanneer de koers van de stablecoin daalt en de prijs te laag wordt, dan koopt het algoritme de stablecoins van de markt terug. Daarmee wordt het totale aanbod verkleind en zal de koers van de stablecoin weer stijgen. Je kunt je voorstellen dat het laten stijgen van de koers, wanneer deze te laag is, lastiger is dan de koers te laten stijgen door het bijmaken van de munten. Want als de stablecoin niet wordt aangeboden op de markt, dan wordt het voor het algoritme ook lastig om deze terug te kopen om het totale aanbod te verkleinen.

Zo zorgt het algoritme ervoor dat de koers stabiel blijft. Ook hier komen geen mensen aan te pas. Dit wordt enkel en alleen uitgevoerd door een software protocol.

Een voorbeeld van een stablecoin die wordt aangestuurd door een software algoritme is Terra (UST). In het stablecoin overzicht van coinmarketcap wat hierboven staat kun je zien dat UST op de vierde plek staat qua market cap.

Hoe werkt UST? Deze stablecoin heeft eveneens de waarde van één Amerikaanse dollar en wordt gecreëerd op de Terra blockchain. Dit is dus weer een andere blockchain dan bijvoorbeeld de Bitcoin blockchain of de Ethereum blockchain. Het creëren van een stablecoin wordt “minten” genoemd.

Naast de stablecoin UST kent de Terra blockchain ook een eigen cryptovaluta: de LUNA. We noemen LUNA ook wel de “native token” of “native cryptocurrency” van de Terra blockchain. Anders gezegd LUNA is de eigen inheemse munt van de Terra blockchain. Vergelijk dit bijvoorbeeld met Bitcoin, dit is de native cryptocurrency van de Bitcoin blockchain en Ether, dit is de native cryptocurrency van de Ethereum blockchain. Op de Terra blockchain onderscheiden we dus twee verschillende crypto’s: LUNA als native cryptocurrency en UST als de stablecoin van de Terra blockchain.

Maar wat hebben LUNA en UST nou met elkaar te maken? Dat zit zo: het algoritme, dat ervoor zorgt dat de koers van UST één Amerikaanse dollar blijft, gebruikt LUNA om koersschommelingen van UST op te vangen. Als de koers van UST omhoog gaat, zet het algoritme LUNA om in UST om zo meer UST op de markt te brengen. Dit zal de koers van UST weer verlagen naar één Amerikaanse dollar. Omgekeerd, als de koers van UST daalt, dan zet het algoritme UST om in LUNA om het totaal aantal UST te verlagen en zo de prijs te doen stijgen. We zien dat het algoritme van UST er hierdoor in slaagt om de koers van UST stabiel te houden. Net als DAI is UST ook een gedecentraliseerde stablecoin.

Voordelen van dit type stablecoin	Nadelen van dit type stablecoin
Geen onderpand nodig in de vorm van fiat geld of andere cryptovaluta’s Gedecentraliseerde stablecoin	Concept van deze stablecoin is complexer dan van andere type stablecoins Concept is relatief nieuw (UST kwam in eind 2020 voor het eerst op de markt) en moet zich op de langere termijn nog bewijzen

In deel 2 over stablecoins gaan we verder met de uitleg over stablecoins. Dan kijken we waar stablecoins allemaal voor worden gebruikt en hoe het zit met de regulering van stablecoins.

Heb je na het lezen van dit blog nog vragen? Zijn er bepaalde termen of afkortingen nog niet helemaal duidelijk? Of snap je het een beetje, maar krijg je er nog nét niet goed de vinger achter? Zou je het aan iemand anders kunnen uitleggen denk je? Of heb je daar nog wat meer tijd en kennis voor nodig? Of wil je misschien nog méér leren over crypto? Dan kan allemaal. Daar zijn we voor bij Easy Peasy Crypto, jouw persoonlijke crypto coach. Koop een strippenkaart van 5 of 10 online crypto coaching sessies of boek wellicht één of meerdere losse crypto coaching sessies. Dan gaan we samen, één op één, tijdens deze online coaching sessies dieper in op alle crypto vragen die je nog hebt.

En vergeet vooral niet: crypto is spannend, turbulent, emotioneel maar vooral ook heel erg leuk! Enjoy this life-changing rollercoaster ride!

Wat zijn altcoins?

22 november 2021 by Michèle Nieuwenhuis

Heb je wel eens de term “altcoins” voorbij horen komen? Vast wel. Maar wat zijn altcoins? Eigenlijk kunnen we hier een hele korte definitie van geven: de term altcoins is namelijk een verzamelnaam voor alle cryptocurrencies behalve Bitcoin. Het is een samenvoeging van “aternative” en “coins”, oftewel vertaald in het Nederlands: alternatieve munten. Als we het bij deze definitie zouden laten, dan zouden we wel een heel kort blog hebben dit keer. Er valt echter nog veel meer over altcoins te vertellen.

Waar Bitcoin ontworpen is als een peer-to-peer cashsysteem, zie je bij altcoins een verscheidenheid aan verschillende toepassingen. Zoveel altcoins, zoveel crypto projecten. Om je een idee te geven hoeveel verschillende altcoins er zijn: op Coinmarketcap.com staan op moment van schrijven (november 2021) al bijna 7500 verschillende altcoins in de lijst. En dat zijn ze dan nog lang niet allemaal. Er zijn echt duizenden verschillende altcoins. Dat zijn er best veel en uiteraard lang niet allemaal even succesvol. Onze tip: doe altijd zelf je eigen onderzoek naar een crypto project vóórdat je in een crypto gaat investeren. Dit kan je echt behoeden voor slechte investeringen met bijbehorend verlies. Ok folks, fasten your seatbelt, dan duiken we in de wereld van de altcoins.

Altcoins zijn evenals Bitcoin cryptocurrencies

Net als Bitcoin, zijn altcoins ook cryptocurrencies. “Crypto’s” heten zo omdat ze werken met cryptografie. Cryptografie (een samenvoeging uit het Oudgrieks, κρυπτός kruptós “verborgen,” en γράφειν gráphein “schrijven”) houdt zich bezig met technieken voor het verbergen of versleutelen van te verzenden data of informatie. Alleen de ontvanger beschikt over de juiste sleutel om de te ontcijferen gegevens in hun originele vorm te herstellen. Een hele bekende toepassing van cryptografie waar je vast wel eens wat over hebt gehoord was de in 1920 in Duitsland ontwikkelde Enigma machine. Zo bekend dat er zelfs films over zijn gemaakt, bijvoorbeeld “The Imitation Game”.

Cryptografie bij cryptocurrencies maakt gebruikt van zogenaamde “asymmetrische cryptografie” met public keys en secret keys, waarbij je de secret key nodig hebt om de versleutelde cryptotransactie te ontcijferen en hiermee te bewijzen dat het echt jouw crypto’s zijn. Deze methode heeft als voordeel dat de secret key niet uitgewisseld hoeft te worden, met alle risico’s van dien, terwijl de public key bekend is en zelfs gedeeld mag worden. Dit heeft ook een groot nadeel: verlies je namelijk je secret key, dan ben je helaas ook al je crypto kwijt. Want zonder secret key is het onmogelijk om de versleutelde cryptotransactie te ontcijferen. Je zult helaas niet de eerste zijn die dit overkomt. Goeie tip: berg je secret key dus goed op en wees er heel erg zuinig op!

Met de public key wordt de transactie versleuteld en met de secret key weer ontsleuteld

Zoals je ziet bestonden deze cryptografische technieken al lang vóórdat Bitcoin ontwikkeld werd; Bitcoin en altcoins maken op een handige manier gebruik van deze reeds bestaande technieken. Cryptografie is het fundament waarop crypto’s gebouwd zijn: zonder cryptografie, geen cryptocurrencies.

Market cap

Als het over assets gaat, zoals Bitcoin, altcoins, maar ook aandelen en goud enz., dan gaat het heel vaak over de “market cap” of in het Nederlands “marktkapitalisatie”. Goed om hier even wat gedetailleerder naar te kijken. Want wat is market cap nou precies? Market cap wordt gebruikt om de totale waarde van een cryptocurrency te bepalen en onderling met elkaar te kunnen vergelijken. Hoe hoger de market cap van een cryptocurrency, hoe groter de totale waarde van deze crypto en hoe hoger deze in de ranglijst staat. Op websites als Coinmarketcap.com zie je de verschillende crypto’s gerangschikt naar market cap. Hoe wordt de market cap bepaald? Dat is eigenlijk heel simpel: de huidige koers wordt vermenigvuldigd met het aantal in omloop zijnde munten.

Veel mensen denken dat de koers de waarde van een cryptocurrency bepaalt, maar dat is niet het geval: het is de market cap die de waarde van een crypto bepaalt. Als je je oor te luisteren legt dan hoor je vaak iemand zeggen: “ik ga die en die munt kopen, want die kost maar enkele centen of nog minder dan een cent. Kans dat die 10x meer waard wordt is groter dan een munt van bijvoorbeeld €100”. Dit hoeft dus helemaal niet zo te zijn, dit hangt volledig af van de market cap van die munt. De market cap geeft je een goed idee hoeveel nieuw geld er in die munt moet worden geïnvesteerd om de koers te laten stijgen.

Hoe hoger de market cap, hoe hoger de munt in de ranglijst staat op coinmarketcap.com en hoe meer nieuw geld er moet worden geïnvesteerd voor een koersstijging.

Een voorbeeld om het te verduidelijken:

We nemen een crypto met 1.000.000 munten (1 miljoen) in omloop en een huidige koers van €10. Dan is de totale market cap van deze crypto (1.000.000 x €10)= €10.000.000 of anders gezegd 10 mln euro. Hoeveel geld is er dan nodig om de koers van deze munt met 1 euro te laten stijgen naar een koers van €11? Het aantal in omloop zijnde munten blijft gelijk. En bij een koers van €11 krijgen we een nieuwe market cap van (1.000.000 x €11)=€11.000.000 of 11 mln euro. Een verschil van 1 mln euro. Er moet dus 1 mln euro in deze munt geïnvesteerd worden om een koersstijging van €1 te behalen. Op deze manier kun je zelf onderzoek doen wat de waarschijnlijkheid is van een bepaalde koersstijging en of je wel of niet in die cryptovaluta wilt investeren.

Om je een idee te geven: de totale market cap van BTC is op het moment van schrijven (november 2021) 1 biljoen euro (een 1 met 12 nullen) en in het Engels is dat 1 trillion euro. De totale market cap van de altcoin markt is op dit moment 1.26 biljoen euro. De totale market cap van de gehele crypto space is dan (1+1.26)= 2.26 biljoen euro, in het Engels is dat 2.26 trillion euro.

Market cap van BTC staat momenteel op 1 trillion USD

Om voor BTC een market cap van 2 biljoen euro te realiseren (dat is een verdubbeling van de huidige market cap) is een verdubbeling van de koers nodig: een stijging van de huidige koers rond de €59.000 naar een koers van rond de €118.000. Anders gezegd: voor een BTC koers van rond de €120.000 is 1 biljoen euro aan nieuw geld (aan nieuwe investeringen in BTC) nodig. En dat is enorm veel geld! Echter, om het in perspectief te zien: stel dat BTC inderdaad de komende jaren de functie van digitaal goud overneemt, zoals veel crypto analisten denken, en BTC een even grote market cap krijgt als goud op dit moment (goud heeft momenteel een market cap van 10 biljoen euro) dan zou dat een vertienvoudiging (10x) betekenen van de huidige koers van BTC. Dus wie weet wat er nog in het vat zit voor BTC!

Risico’s van altcoins

De hoogte van de waarde van de market cap zegt ook iets over de investeringsrisico’s en volatiliteit van de betreffende cryptovaluta. Want hoe hoger de market cap, des te meer geld er nodig is om een koerswijziging te realiseren. Bij altcoins met een lage market cap kan het zijn dat één slecht nieuwsbericht er al voor zorgt dat mensen hun munt massaal verkopen en dat daarmee de prijs enorm daalt. Wat resulteert in een hoge volatiliteit met kans op grote koersschommelingen.

Een algemene regel is dan ook: hoe lager de market cap van een altcoin, hoe groter het investeringsrisico en hoe groter de kans op forse koersschommelingen (volatiliteit).

Je kunt de volgende twee indelingen als voorbeeld gebruiken:

Low cap cryptovaluta’s: dit zijn de crypto’s met een lage market cap. Als je in de ranglijst van coinmarketcap.com kijkt zijn dit alle altcoins vanaf plek 50 en hoger. Dus alles vanaf plek 50 tot het einde van de ranglijst
Mid cap cryptovaluta’s: dit zijn alle crypto’s met een medium market cap. In de ranglijst van coinmarketcap.com zijn dit de altcoins van plek 10-50
High cap cryptovaluta’s: dit zijn alle crypto’s met een hoge market cap. In de lijst van coinmarketcap.com zijn dit de cryptocurrencies op de plekken 1-10

Je zou ook voor een indeling op basis van de waarde van de market cap (in dollars) kunnen kiezen:

Low cap: alle crypto’s met een waarde kleiner dan 1 miljard USD
Mid cap: alle crypto’s met een waarde tussen de 1-10 miljard USD
High cap: alle crypto’s met een waarde groter dan 10 miljard USD

Uiteraard staat het je volledig vrij om de indeling aan te passen naar je eigen wensen. Als voor jou een crypto pas een low cap altcoin is vanaf plek 100 in de lijst of je wilt een grens hanteren van 0.5 miljard USD, dan hanteer je deze indeling. Kies wat bij je past!

Op de website van coinmarketcap staan cryptovaluta’s gerangschikt op market cap

Natuurlijk spelen er naast de waarde van de market cap, ook zaken als “wat staat er beschreven in de whitepaper”, “hoe ziet het projectteam eruit”, “hoe ziet de roadmap eruit” en “hoeveel munten zijn er in handen van één groep (bijvoorbeeld de eigenaren)” een grote rol bij het beoordelen van een crypto project. Daarom is het zo belangrijk om je eigen onderzoek te doen: DYOR staat voor “Do Your Own Research”. Niet voor niets worden sommige altcoins “shitcoins” genoemd omdat het crypto projecten zijn die niets zullen bijdragen of opleveren. In het blog over het doen van eigen onderzoek komen we hier uitgebreid op terug.

Misschien heb je wel eens gehoord van “pump & dump”. Dit is het bewust opkrikken van de koers (pump) om deze dan in hele korte tijd te verkopen zodat de koers heel snel daalt (dump). Je kunt je voorstellen dat dit met name gebeurt bij low cap altcoins omdat hiervan de koers veel makkelijker te manipuleren is. Als je de koers van een munt in korte tijd heel erg ziet stijgen of je ziet een bepaalde munt heel erg worden gehypet op social media, wees dan op je hoede. Dit zou best wel eens een pump & dump kunnen zijn.

Bitcoin dominantie

Zoals we hierboven al zagen is Bitcoin de grootste cryptovaluta in market cap. Ook in dagelijks handelsvolume overstijgt Bitcoin alle andere altcoins.

Je kunt stellen dat Bitcoin het grootste deel van de crypto markt in handen heeft en daarmee de markt domineert ten opzichte van de altcoins.

Deze dominantie kunnen we uitdrukken in een percentage: de Bitcoin dominantie of Bitcoin dominance.

Om de Bitcoin dominantie te berekenen wordt de Bitcoin market cap gedeeld door de market cap van de totale crypto markt. In de paragraaf over market cap zagen we dat de market cap van Bitcoin op moment van schrijven 1 biljoen euro is en de totale market cap van alle cryptovaluta’s bij elkaar 2.26 biljoen euro. De Bitcoin dominantie is dan (1/2.26)*100% = 44.2%.

Hieronder zie je de grafiek van de Bitcoin dominantie door de jaren heen (deze chart komt van tradingview.com). Zoals je kunt zien was de Bitcoin dominantie in de jaren hiervoor veel hoger dan dat ie nu is. Dat komt omdat er steeds meer succesvolle altcoins zijn die ook een deel van de totale taart afsnoepen van Bitcoin. De markt wordt steeds minder bepaald door enkel en alleen Bitcoin en daarmee zie je de Bitcoin dominantie langzaam afnemen.

Chart van tradingview.com met de BTC dominantie door de jaren heen

Altseason

Als de Bitcoin dominantie meer en meer afneemt, kan dat een teken zijn dat er een zogenaamd altseason voor de deur staat. Dit is een periode waarin de Bitcoin dominantie aanzienlijk daalt en de koersen van de altcoins naar ongekende hoogtes stijgen. Geld wat eerst in Bitcoin zat wordt eruit gehaald en in altcoins gestopt. Als we terugkijken in de geschiedenis van crypto, zien we dat eind december 2017 de Bitcoin dominantie in korte tijd zakt van 69% naar 37%. Gelijktijdig zien we dat de koers van bijvoorbeeld Ethereum in diezelfde periode een koersstijging doormaakt van 13.400%! Deze periode is vooralsnog de boeken in gegaan als het grootste altseason tot dusver. In maart 2018 herhaalt zich dit nog een keer en daalt de Bitcoin dominantie van 50% naar 38% in een tijdspanne van 40 dagen. Ook nu kan dit weer worden aangemerkt als een altseason en stijgen de koersen van de altcoins wederom aanzienlijk.

Stablecoins

Naast Bitcoin en altcoins bestaat er nog een bijzondere categorie van cryptovaluta’s: de stablecoins. Waar altcoins een sterke correlatie met Bitcoin hebben (als de koers van BTC daalt, dalen bijna altijd de koersen van de altcoins mee behalve in het altseason) heeft de stablecoin dat juist niet. Een stablecoin is een cryptomunt die gelinkt is aan een vaste waarde zoals bijvoorbeeld de Amerikaanse dollar (USD) en altijd evenveel waard is als die dollar. Een stablecoin die bijvoorbeeld gedekt wordt door de USD volgt één op één de koers van de USD. De stablecoin moet op deze manier stabiliteit en waardevastheid bieden. In het volgende blog gaan we uitgebreider in op stablecoins, dat blog vind je hier.

En vergeet vooral niet: crypto is spannend, turbulent, emotioneel maar vooral ook heel erg leuk! Enjoy this life-changing rollercoaster ride!

Voordelen van Bitcoin

11 november 2021 by Michèle Nieuwenhuis

Als je laat vallen dat je bezig bent om je te verdiepen in Bitcoin dan heeft iedereen daar vaak wel een mening over. De vraag is of al die meningen je ook écht helpen om een goed beeld te krijgen van het totale plaatje van Bitcoin. Als je je wilt verdiepen in Bitcoin dan is het slim om zowel naar de voor- als naar de nadelen van Bitcoin te kijken. Zo kun je voor jezelf de eventuele risico’s goed afwegen en bepalen of het investeren in Bitcoin past bij je eigen risicoprofiel. Daarom hebben we voor jou twee blogs gemaakt die een duik nemen in de voor- en nadelen van Bitcoin.

In het vorige blog hebben we de Bitcoin nadelen en de eventuele consequenties hiervan besproken en in dit blog zetten we alle voordelen voor je op een rijtje zodat jij beslagen ten ijs komt en de juiste afwegingen kan maken.

Wat zijn de voordelen van Bitcoin?

Naast een hele lijst aan nadelen zijn er gelukkig ook heel veel voordelen te noemen. We zetten ze hieronder op een rijtje:

Bitcoin is volkomen neutraal. Bitcoin maakt geen onderscheid in religie, ras, huidskleur, waar je woont, wat voor werk je doet, enz. Iedereen kan en mag Bitcoin aanschaffen, bezitten en verhandelen. Het is permissieloos. Je hebt van niemand toestemming nodig. Zelfs in China, waar crypto steeds meer in de ban wordt gedaan en waar het officieel door de Chinese Overheid verboden is om crypto te bezitten en te verhandelen kan een Chinese Overheid geen decentraal Bitcoin netwerk platleggen. Ook al zou ze dat willen, dat is gewoonweg onmogelijk. Dan zou ze alle Bitcoin nodes wereldwijd (op moment van schrijven, november 2021, zijn er 12316 Bitcoin nodes verspreid over de hele wereld) moeten uitschakelen. En zelfs als de Chinese Overheid het internet zou uitschakelen, dan nog kun je transacties blijven doen. Zelfs als er geen internet meer is kunnen er bitcoin transacties worden uitgevoerd via bijvoorbeeld radiogolven of satellieten. Er is zelfs een specifieke satelliet enkel en alleen voor de Bitcoin blockchain (Blockstream satellite). Wat je dan ook ziet gebeuren: Chinese inwoners vinden nog steeds manieren om crypto aan te schaffen en te verhandelen, bijvoorbeeld via decentrale exchanges.

Bitcoin is een echte wereldmunt. BTC is overal ter wereld te koop en de koers van BTC is (grotendeels) in elk land gelijk. Je bent als burger ook niet gebonden aan een exchange in je eigen land. Je kunt BTC ook aanschaffen bij een exchange aan de andere kant van de wereld. Bedenk je eens wat een waanzinnige prestatie dit is die de gebruikers van BTC in zo’n korte tijd voor elkaar hebben gekregen. Want het is het protocol van Satoshi Nakomoto samen met de gebruikers die Bitcoin tot zo’n groot succes hebben gemaakt. Vergelijk dit eens met de invoering van de Euro: hier is járen over gedaan, met eeuwigdurende vergaderingen, verschillende belangen waar rekening mee moest worden gehouden, afspraken die in verschillende talen vertaald én begrepen moesten worden enz. en dan nog gaat het niet van een leien dakje. En Bitcoin is het gelukt om in 12 jaar tijd uit te groeien tot een wereldmunt voor álle inwoners op deze aarde. Een ongekend succes! Bitcoin is grenzeloos.
Bitcoin is schaars. In totaal komen er maximaal 21 miljoen BTC op de markt. De verwachting is dat ergens in 2140 alle BTC gemined zullen zijn. Juist omdat BTC schaars is wordt het digitaal goud genoemd en is BTC een deflationaire asset. Dat wil zeggen dat het door de schaarste alleen maar meer waard zal worden. BTC wordt gezien als een enorm goede “store of value” die je beschermt tegen inflatie van je fiatgeld. Anders gezegd: BTC is een hedge tegen inflatie. De verwachting is dat BTC nog schaarser is dan we nu al denken. Omdat er inmiddels ook heel veel BTC zijn kwijtgeraakt. Denk bijvoorbeeld aan al die mensen die hun private keys kwijt zijn. Die kunnen nooit meer bij hun BTC en die BTC is voor altijd verloren op de blockchain en zal nooit meer op de markt komen.

Bitcoin transacties zijn transparant en kunnen door iedereen worden ingezien. Alle transacties zijn door iedereen die dat wil te volgen op de blockchain. Geen geheimen op de BTC blockchain! Behalve dan dat je enkel BTC adressen ziet en niet weet wie er achter een adres schuilt.
De kracht van bitcoin (en ook van andere cryptocurrencies) is decentralisatie. Jij bent zelf in control over je BTC en niet een derde partij zoals een bank of een overheid. Zolang je zelf maar in bezit bent van je eigen private keys en je zelf de juiste voorzorgsmaatregelen hebt genomen. Je heb geen bankrekening nodig, een telefoon met een BTC wallet is voldoende Niemand kan een transactie van jou tegenhouden, geen bank, geen overheid of andere centrale autoriteit. De blockchain staat op duizenden computers (Bitcoin nodes), wereldwijd. Je kunt niet zomaar iets aanpassen aan de blockchain, want dan klopt jouw versie van de blockchain niet meer met de versie op de overige computers. Er kan niet zomaar gesjoemeld worden met de Bitcoin blockchain. Ook het hacken van een decentraal systeem is nagenoeg onmogelijk. Want dan zou je als hacker jezelf toegang moeten verschaffen tot een meerderheid (51%) van al die computers. Dat komt er op dit moment (november 2021) op neer dat je ruim 6000 computers over de hele wereld tegelijkertijd moet overnemen. En je moet je hack dan ook nog eens binnen 10 minuten klaren, want dan wordt het volgende blok alweer gevonden. Het is dan ook zo, hoe meer Bitcoin nodes hoe veiliger het hele Bitcoin netwerk.

De kracht van bitcoin (en ook van andere cryptocurrencies) is decentralisatie

De hoge volatiliteit van BTC hebben we ook genoemd onder de nadelen, maar kun je zeker ook zien als een voordeel. Want juist door de hoge volatiliteit van BTC zijn er nog steeds mooie instapkansen wat weer zal resulteren in hogere rendementen. “Buy the dip” is niet voor niets een veelgehoorde uitspraak in Bitcoin land. Er zijn mensen die altijd wat “dry powder”, oftewel wat geld, achter de hand houden om de dip te kunnen kopen om zo hun BTC positie te vergroten. “Stacking sats” noemen ze dat. Hier is wel één ding heel erg belangrijk en dat is dat je niet in paniek raakt bij een dip in de koers. Je ziet veel mensen juist in zo’n dip in paniek verkopen en een paar dagen later (of weken later) de prijs van BTC weer terugveren en zelfs hoger uitkomen dan de koers vóór de dip. Emoties spelen een enorm belangrijke rol in de cryptowereld. Je zou kunnen stellen dat dit misschien wel één van de belangrijkste factoren is die het succes of verlies bepaalt. In het blog over emoties in de cryptowereld zullen we hier dieper induiken.
Transacties van de ene kant van de wereld naar de andere kant van de wereld gaan in luttele seconden met heel weinig transactie kosten. Vergelijk dat maar eens met bedrijven als Western Union, waarbij je al gauw 10% aan kosten kwijt bent en je geld er dagen over doet om aan de andere kant van de wereld aan te komen. Met name BTC gebruikers die geld willen overmaken naar familie in het buiteland (zogenaamde remittance payments) kunnen zo de enorm hoge fees omzeilen. Bitcoin is onafhankelijk van overheden, centrale banken of bedrijven die internationale geldtransacties uitvoeren, zoals Wester Union. En bitcoin is 24/7 open, 365 dagen per jaar.
Bitcoin is heel eenvoudig te transporteren, het is heel goed draagbaar. Ook een grote hoeveelheid BTC neem je heel gemakkelijk mee van de ene naar de andere kant van de wereld. Probeer dat maar eens met een grote hoeveelheid aan goudstaven of grote hoeveelheid fiatgeld. Waar je je hardware of software wallet simpelweg in je jaszak stopt, moet je met een koffer vol geld of goud heel wat meer sjouwen. Even afgezien van alle beveiliging die je nodig hebt en alle vragen die je aan de grens zult krijgen.

Je ziet dat heel veel voordelen te maken hebben met iets nieuws, met iets innovatiefs. Iets dat er vóór Bitcoin niet was of nog niet was opgelost. Hopelijk ben je door dit overzicht van de voordelen en de nadelen in het vorige blog weer wat wijzer geworden en heeft het je op weg geholpen om je eigen onderzoek te doen, je eigen afwegingen te maken en je eigen beslissingen te nemen. Want dat is waar het toch om draait in de cryptowereld: je eigen verantwoordelijkheid nemen.

En vergeet vooral niet: crypto is spannend, turbulent, emotioneel maar vooral ook heel erg leuk! Enjoy this life-changing rollercoaster ride!

Wat zijn de nadelen van Bitcoin

8 november 2021 by Michèle Nieuwenhuis

Als je laat vallen dat je bezig bent om je te verdiepen in Bitcoin dan heeft iedereen daar vaak wel een mening over. De vraag is of al die meningen je ook écht helpen om een goed beeld te krijgen van het totale plaatje van Bitcoin. Als je je wilt verdiepen in Bitcoin dan is het slim om zowel naar de voor- als naar de nadelen van Bitcoin te kijken. Zo kun je voor jezelf de eventuele risico’s goed afwegen en bepalen of het investeren in Bitcoin past bij je eigen risicoprofiel.

In dit blog hebben we de Bitcoin nadelen en de eventuele consequenties hiervan voor je op een rijtje gezet zodat jij beslagen ten ijs komt en de juiste afwegingen kan maken. In het volgende blog komen de Bitcoin voordelen aan de beurt.

Wat zijn de nadelen van Bitcoin?

Fasten your seatbelt! Want hieronder vind je een opsomming van de nadelen van Bitcoin met bijbehorende consequenties:

Misschien heb je wel eens gehoord van schaalbaarheid. En dat dit een probleem is bij Bitcoin. Wat is dat nou precies, schaalbaarheid of in het Engels scalability? Schaalbaarheid van een cryptocurrency gaat over de limieten met betrekking tot het aantal transacties dat het netwerk aankan. Kan het netwerk van een cryptocurrency opschalen als het aantal transacties toeneemt? Dat is heel belangrijk, want als een netwerk niet kan opschalen als het aantal transacties toeneemt, wordt de wachttijd tot een transactie is uitgevoerd langer en langer. En dat is nou juist wat je niet wilt bij een betalingssysteem. In tijden van enorme drukte, wordt dit probleem bij Bitcoin pijnlijk duidelijk. We hebben periodes gehad dat het zo druk was op het Bitcoin netwerk dat er enorme vertragingen ontstonden en dat transacties soms wel meerdere dagen op “pending” bleven staan, voordat deze werden bevestigd. Best onhandig als je net je koffie met muffin wilt afrekenen in BTC. Waar komt dat dan door dat Bitcoin een probleem heeft met schaalbaarheid? De blockchain van Bitcoin bestaat zoals je weet uit opeenvolgende blokken. En in eerdere blogs hebben we gezien dat er maximaal zo’n 2000-3000 transacties kunnen worden opgenomen in één blok. Daarbij komt dat er ongeveer elke 10 minuten een nieuw blok wordt toegevoegd. Ook daar kunnen weer maximaal 2000-3000 transacties in geplaatst worden. Als er dus heel veel transacties zijn, dan passen die niet in het eerste blok, niet in het tweede blok en ga zo maar door. Uiteindelijk komt het erop neer dat Bitcoin zo’n 4-7 transacties per seconde kan verwerken.Vergelijk dit maar eens met bijvoorbeeld Visa die rond de 1500-1700 transacties per seconde aankan. Bitcoin is dus verre van schaalbaar te noemen. Het is de bedoeling dat het Bitcoin Lightning netwerk dit schaalbaarheidsprobleem kan oplossen. In het blog over het Lightning netwerk komen we hier uitgebreid op terug.

Bitcoin transacties in vergelijking met het aantal Visa transacties

Zoals je weet staan jouw BTC niet in jouw bitcoin wallet, maar blijven op de blockchain staan. En jouw secret of private key die jouw BTC wallet genereert heb je nodig om te bewijzen dat de betreffende BTC ook echt daadwerkelijk van jou zijn. Probeer je eens voor te stellen wat er gebeurt als je je secret key verliest. Of dat je de 12 of 24 woorden van je seed phrase niet meer weet of kwijt bent. Als je je private keys kwijt bent én ook je seed phrase dan kun je helaas concluderen dat je daarmee ook je BTC kwijt bent. En dat is wel het laatste wat je wilt. Bewaar je (hardware) wallet en seedphrase dan ook heel erg goed. Desnoods leg je het in een kluis of bij iemand anders die je vertrouwt, zolang je er zelf altijd maar bij kunt. Je zult niet de eerste zijn die dit overkomt. Er zijn zelfs mensen op de vuilnisbelt gaan zoeken naar hun oude computer omdat daar hun private keys nog opstonden.

Satoshi Nakamoto heeft Bitcoin ontworpen als een “peer-to-peer cash system”. En als betalingssysteem heeft Bitcoin nog wel een weg te gaan. Het is wel zo dat BTC op steeds meer plekken wordt geaccepteerd als betalingsmiddel én dat El Salvador Bitcoin zelfs geaccepteerd heeft als legal tender. Dus er is wel degelijk voortgang te bespeuren. De echte hick-up van BTC als betalingsmiddel zit in de schaalbaarheid (dus max 4-7 transacties per seconde). En dat probleem zou het Lightning netwerk moeten gaan oplossen.

Dus wie weet wordt BTC met het Lightning netwerk in de nabije toekomst alsnog het betalingssysteem wat Satoshi voor ogen had.

De koers van BTC is nog steeds erg volatiel. Dat wil zeggen dat grote koersschommelingen eerder regel dan uitzondering zijn. Als je gaat investeren in BTC is dit iets wat je zal moeten accepteren. Een koersbeweging van 20-30% per dag, zowel omhoog als omlaag is heel normaal. Investeren in BTC vergt dus iets meer stalen zenuwen dan investeren in een andere asset zoals bijvoorbeeld aandelen. In de meeste gevallen geldt: een hogere volatiliteit resulteert in een hoger rendement. Maar realiseer je ook dat een hogere volatiliteit grotere risico’s met zich meebrengt.

Koers van BTC is en blijft nog steeds behoorlijk volatiel

BTC transacties zijn onomkeerbaar. Dat is dus wezenlijk anders dan bijvoorbeeld een creditcard betaling of een bankoverschrijving, waarbij je een betaling kunt storneren als er iets mis gegaan is of je het niet eens bent met de betaling. Als je een BTC transactie doet, doe dit dan altijd eerst met een klein bedrag om te kijken of dit goed gaat. Want maak je een typefout in het BTC wallet adres dan ben je je BTC helaas kwijt. Overigens geldt dit advies, om eerst een klein bedrag over te maken, voor alle cryptocurrencies.

Door een typefout is er al heel wat BTC verloren gegaan, dus een gewaarschuwd mens telt voor twee!

Bitcoin wordt nog steeds gezien als complex. Dat houdt heel veel mensen tegen om erin te investeren. Heel vaak hoor je: ik snap helemaal niets van BTC daarom laat ik het maar links liggen. En dat is zonde, want daarmee ontzeg je jezelf ook mooie rendementen. En daarom is Easy Peasy Crypto opgericht. Om crypto en cryptocurrencies op een “Jip en Janneke” manier uit te leggen zodat het voor iedereen begrijpelijk en bereikbaar wordt. Zo doe je eenvoudig de benodigde basiskennis op en kun je met een gerust hart investeren in BTC en andere crypto.

Bitcoin wordt vaak in verband gebracht met criminaliteit. Zeker in het begin van de BTC tijd kon je op Silk Road, de eerste online marktplaats van het darkweb, van alles kopen en betalen met BTC. Ook hoor je vaak dat hackers hun losgeld willen ontvangen in BTC of BTC gebruiken voor witwaspraktijken. En dit soort berichten doen helaas niet veel goeds voor het imago van Bitcoin. Want ondanks dat alle transacties op de Bitcoin blockchain transparant zijn en voor iedereen inzichtelijk zijn weet je niet wie er achter een bepaald bitcoin adres zit. Dat is aan de ene kant een voordeel op het gebied van privacy, maar aan de andere kant een nadeel omdat er een waas van criminaliteit omheen blijft hangen. Afgelopen jaren is daar met de “Know Your Customer” (KYC) procedures die exchanges moeten uitvoeren wel een grote verbetering in gekomen. Bij het KYC proces vragen exchanges identificatiegegevens van iedereen die daar een rekening opent. Van BTC die is aangeschaft op een exchange is daarmee de eigenaar bekend en is eenvoudig te volgen op de blockchain. Ook zijn er bedrijven die zich hebben gespecialiseerd in het volgen en analyseren van BTC op de blockchain om zo de eigenaar te achterhalen en te monitoren. Chainalysis is hier een voorbeeld van. En om het in perspectief te plaatsen: in 2019 werd in slechts 2.1% van alle transacties van criminele activiteiten cryptovaluta gebruikt.

Bitcoin en hackers zijn nog steeds onlosmakelijk met elkaar verbonden

Minen van Bitcoin kost veel energie. Om BTC te kunnen minen moeten de miners veel computer rekenkracht inzetten om de wiskundige puzzel op te kunnen lossen. En het inzetten van deze rekenkracht kost veel energie. Ook in de BTC wereld is het echter doorgedrongen dat dit een behoorlijk negatieve eigenschap is van BTC. En er wordt steeds vaker gekeken naar het minen van BTC met duurzame alternatieven. Zo wordt bijvoorbeeld in El Salvador vulkaanenergie gebruikt om BTC te minen. Op de website van Cambridge Bitcoin Electricity Consumption Index vind je de actuele gegevens van het BTC energieverbruik en de methoden die voor het opwekken van deze energie worden ingezet.

Door het decentrale karakter van BTC en andere cryptocurrencies is er geen centrale autoriteit meer die als spin in het web fungeert, zoals bijvoorbeeld een bank. “Be your own bank” of “Unbank yourself” zijn uitspraken die je zeer regelmatig hoort in de cryptowereld. Dat is enerzijds een voordeel, je hebt alles zelf in de hand en onder controle. Maar anderzijds betekent dat ook dat je zelf de juiste voorzorgsmaatregelen zal moeten nemen zodat je niet ten prooi valt aan bijvoorbeeld hackers die op jouw BTC uit zijn. Je hebt hier zelf een eigen verantwoordelijkheid in. En dat wordt door sommige mensen gezien als nadeel. Zeker voor mensen die helemaal niets van BTC of IT afweten is dit een behoorlijke hobbel om in BTC te investeren. Er zijn echter ook mensen die dit juist een enorm voordeel vinden júist omdat je het zelf zo kan organiseren en inrichten als je zelf wilt. En daarmee niet afhankelijk bent van bijvoorbeeld een bank. Voor de één dus een nadeel, voor de ander juist een voordeel.

Nou, dat is een hele lijst aan nadelen. Het zou je bijna tegenhouden om in BTC te investeren. Gelukkig heb je veel nadelen in eigen hand en kun je die zelf oplossen door je erin te verdiepen en de juiste (voorzorgs)maatregelen te nemen.

En vergeet vooral niet: crypto is spannend, turbulent, emotioneel maar vooral ook heel erg leuk! Enjoy this life-changing rollercoaster ride!

Bitcoin deel 3 – Het Bitcoin betalingsproces stap voor stap

1 november 2021 by Michèle Nieuwenhuis

In deel 1 hebben we gezien wat Bitcoin precies is, wie Satoshi Nakamoto was en wat voor probleem Bitcoin nou oplost. En in deel 2 hebben we gezien hoe Bitcoin werkt, wat de rol is van de miners en van de nodes en dat je goed moet opletten als je een bitcoin transactie doet. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een bankoverschrijving is een bitcoin transactie onomkeerbaar. Goed opletten dus!

In dit laatste deel over Bitcoin gaan we stap voor stap door het hele Bitcoin betalingsproces heen. Als het goed is zouden na dit blog alle puzzelstukjes in elkaar moeten vallen zodat je na drie delen een goed beeld hebt gekregen van Bitcoin en bitcoin. Weet je het nog? Bitcoin (met de hoofdletter B) is het systeem of het netwerk en bitcoin de munt zelf. We zullen de munt bitcoin in dit blog verder aanduiden met BTC.

Hoe ziet het proces van een BTC betaling er uit?

Stel je eens voor: je bent de gelukkige bezitter van BTC. Gefeliciteerd! Hij heeft de laatste tijd een mooie stijging doorgemaakt en je wilt graag van je winst iets kopen. Je hebt een leuke auto op het oog, helaas is de winst nog niet voldoende voor een Lamborghini, maar ook met een bescheidener autootje ben je helemaal happy. En het goede nieuws is dat de autodealer BTC accepteert als betaling. Je wilt dus je BTC aan hem overmaken, maar hoe gaat dat in zijn werk? Zo ziet het hele betalingsproces van BTC eruit:

Het bitcoin betalingsproces stap voor stap

Hieronder duiken we stap voor stap in dit proces om je precies te vertellen hoe dit in zijn werk gaat.

Stap 1 – De transactie

Nadat jij en de autodealer het eens zijn geworden over de prijs wil jij natuurlijk heel graag de afgesproken hoeveelheid BTC naar de autodealer overmaken. Dit gaat iets anders in zijn werk dan een normale bankafschrijving. Bij een bankoverschrijving heb je de bankrekening van de autodealer nodig. En bij een BTC transactie heb jij het adres van de BTC wallet van de autodealer nodig. Zo’n BTC adres kan er als volgt uitzien: 3B2M57PkMf6uD46cXxAD3n89wcACJJUi7V.

Aan het adres zelf kun je niet zien dat dit het juiste adres van de autodealer is, dus je zult heel goed moeten checken dat je geen typefout maakt bij het aanmaken van de transactie. Check, check, dubbelcheck! Misschien is het zelfs verstandig om eerst een klein bedrag over te maken om te kijken of alles goed verloopt.

Via jouw wallet, bijvoorbeeld jouw hardware wallet, ga je jouw BTC versturen naar het BTC adres van de autodealer en maak je een transactie aan. Voor het doen van een BTC transactie betaal je tevens een transactie fee, oftewel transactie kosten. Als je alles driedubbel hebt gecheckt (of wellicht eerst een kleine proef transactie hebt gedaan met een klein bedrag) bevestig je de transactie. Jouw transacties wordt vervolgens naar de nodes in het Bitcoin netwerk gestuurd.

Stap 2 – Validatie van de transactie door de nodes

Zodra jij de transactie hebt bevestigd, wordt deze naar alle nodes in het Bitcoin netwerk gestuurd. Een node is een computer die de gehele blockchain op zijn of haar computer heeft staan, met hierin alle transacties vanaf het allereerste genesis blok. De nodes gaan jouw transactie nu valideren en checken de geldigheid van jouw transactie aan de hand van de consensus regels. Een belangrijke check is bijvoorbeeld of je voldoende BTC hebt om de transactie te kunnen uitvoeren. Zo kun je geen BTC uitgeven die je niet hebt. Nodes communiceren onderling, dus peer-to-peer, wat we een decentraal netwerk noemen. Er is niet één node de baas in het Bitcoin netwerk, alle nodes hebben allemaal hetzelfde aandeel en gewicht binnen het Bitcoin netwerk. Als jouw transactie is gevalideerd door de nodes en is goedgekeurd door alle (of in ieder geval de meeste) nodes binnen het netwerk, dan wordt jouw transactie in de mempool gezet. Dit is het werkgeheugen van de nodes met hierin gevalideerde transacties die nog door de miners verwerkt moeten worden. Jouw transactie is dus weer een stapje verder gekomen en is nu een door de node gevalideerde transactie.

Stap 3 – Transactie wordt toegevoegd aan het blok

Stap 3: de BTC transactie wordt toegevoegd aan het blok

De miners zijn druk bezig met het oplossen van de wiskundige puzzel. Want de miner die het lukt om deze puzzel op te lossen, vindt het betreffende blok (zo noemen we dat) en krijgt de block reward van 6.25 BTC. Dat is niet mis als je kijkt naar de huidige koers van BTC. Dus je begrijpt dat miners hier heel wat rekenkracht (hashpower) voor over hebben. Dit is ook hoe en waarom de hoeveelheid van BTC in de loop van de tijd toeneemt. Het wordt niet bijgedrukt, zoals fiatgeld, maar het wordt verdiend door de miners die het dan weer op de markt kunnen brengen door hun BTC te verkopen. Elke 210.000 blokken halveert deze block reward. De verwachting is dat we ergens in mei 2024 door de 210.000 blokken heen zijn en de block reward zal dan halveren naar 3.125 BTC.

De miner die het blok heeft gevonden voegt ook de gevalideerde transacties uit de mempool toe aan het blok. Grote kans dat hij als eerste de transacties uitkiest met de hoogste transactie fees, want ook deze transactie fees komen ten gunste aan de miner die het blok heeft gevonden. Gemiddeld bestaat een blok uit 2000-3000 transacties.

De miner zal dus jouw transactie aan de autodealer uit de mempool halen en deze aan het blok toevoegen. Je bent weer een stapje dichter bij je auto!

Stap 4 – Hash toevoegen aan het blok

Stap 4: hash wordt toegevoegd aan het blok

De oplossing van de wiskundige puzzel die de miners proberen op te lossen heet hash of hashcode. Dit is een unieke code voor dit ene blok, inclusief alle inhoud en transacties van dit blok, waar heel veel rekenkracht voor nodig is geweest om deze juiste uitkomst te vinden. Andersom is het juist heel eenvoudig om te checken of de hashcode klopt bij het betreffende blok. Gemiddeld hebben alle miners wereldwijd met al hun gezamenlijke rekenkracht ongeveer 10 minuten nodig om de juist oplossing, de juiste hash, te vinden. Als deze is gevonden, wordt deze, naast alle transacties, ook toegevoegd aan het blok. Eigenlijk wordt het blok hiermee “verzegeld”. Want er kan nu niets meer aan het blok worden veranderd. Geen transactie meer worden toegevoegd, of hier een daar een bedrag van een transactie worden aangepast. Want het is immers een unieke code voor dát ene blok inclusief alle inhoud en transacties van dát ene blok. Als er iets zou veranderen in het blok, dan klopt de oude hashcode niet meer. En zoals eerder aangegeven is de check of de hashcode klopt heel eenvoudig uit te voeren, zonder extra rekenkracht. Zo werkt de hashcode dus als een verzegeling van dit blok. Dan weet je zeker dat het blok nog steeds is zoals het oorspronkelijk was en er niets aan is gewijzigd of toegevoegd.

Als extra check wordt ook de hashcode van het vorige blok toegevoegd. Alleen dan passen de blokken opeenvolgend op elkaar en vormen ze met elkaar de blockchain.

Stap 5 – Block wordt toegevoegd aan de blockchain en de transactie is gereed

Stap 5: het blok wordt toegevoegd aan de blockchain

Dan zijn we alweer toe aan de laatste stap van het BTC betalingsproces. Als alle transacties in het blok staan, de juiste hashcode is bepaald en toegevoegd aan het blok, inclusief de hashcode van het voorgaande blok, dan zal de miner het blok aan de blockchain toevoegen. De blokken sluiten naadloos op elkaar aan omdat de hashcodes op elkaar aansluiten. Zo vormen alle blokken een hele lange keten, de blockchain.

De check of alle hashcodes op elkaar aansluiten wordt gedaan door de nodes, die weer onderling met elkaar communiceren in een decentraal netwerk. Als alle, of in ieder geval de meeste, nodes het blok geldig hebben verklaard, dan is de transactie gereed. Jij ontvangt een bevestiging dat de transactie correct is uitgevoerd en dat jouw BTC zijn toegevoegd aan het bitcoin adres van de autodealer. Nog even en dan rijd jij in je nieuwe auto!

Wat gebeurt er als een blok wordt veranderd?

Stel nou dat er toch iemand probeert om een transactie te wijzigen, nadat het betreffende blok al gevonden was en de hashcode dus al berekend was. Een wijziging van een transactie zal ervoor zorgen dat het blok een andere hashcode krijgt. Want de inhoud van het blok bepaalt mede wat de hashcode is. En we weten inmiddels dat de check of de hashcode klopt bij het betreffende blok eenvoudig uit te voeren is. In tegenstelling tot het vinden van de juiste hashcode wat juist heel veel rekenkracht vergt. Dus een wijziging in een transactie in een reeds gevonden blok betekent een andere hashcode voor dat blok dan eerder door de miners berekent. En daarmee sluiten de blokken, de hashcodes, niet langer op elkaar aan.

De nodes zullen deze check doen, of de hashcode juist is en hoort bij dit blok en ze zullen constateren dat dat niet het geval is. En daarmee zullen ze het blok ongeldig verklaren en de transacties in dat blok dus ook. De transacties in dit blok zullen zijn daarmee niet uitgevoerd en zullen opnieuw in een blok moeten worden opgenomen. Dit is heel ingenieus bedacht door Satoshi Nakamoto!

Dit was het derde deel van het drieluik over Bitcoin. Heb je na het lezen van dit blog nog vragen? Zijn er bepaalde termen of afkortingen nog niet helemaal duidelijk? Of snap je het een beetje, maar krijg je er nog nét niet goed de vinger achter? Zou je het aan iemand anders kunnen uitleggen denk je? Of heb je daar nog wat meer tijd en kennis voor nodig? Of wil je misschien nog méér leren over crypto? Dan kan allemaal. Daar zijn we voor bij Easy Peasy Crypto, jouw persoonlijke crypto coach. Koop een strippenkaart van 5 of 10 online crypto coaching sessies of boek wellicht één of meerdere losse crypto coaching sessies. Dan gaan we samen, één op één, tijdens deze online coaching sessies dieper in op alle crypto vragen die je nog hebt.

En vergeet vooral niet: crypto is spannend, turbulent, emotioneel maar vooral ook heel erg leuk! Enjoy this life-changing rollercoaster ride!

Bitcoin deel 2 – Hoe werkt Bitcoin?

25 oktober 2021 by Michèle Nieuwenhuis

Grote kans dat je van deel 1, waarin wordt uitgelegd wat Bitcoin precies is, al heel wat wijzer bent geworden. Met deze kennis kun je nú al behoorlijk wat indruk maken op een willekeurig verjaardagsfeestje! We gaan nu nog een stapje verder en in dit blog gaan we bekijken hoe Bitcoin nou precies werkt en welke key spelers van belang zijn.

Wat betekent de term “crypto” in crypotocurrencies?

Bitcoin is een cryptocurrency. Dat werd in deel 1 uitgelegd in de paragraaf “wat lost Bitcoin op”. Maar wat betekent dat “crypto” nou?

Bitcoin werkt met cryptografie, vandaar ook de naam “crypto”. Je hebt vroeger met vrienden vast wel eens een eigen geheimtaal bedacht. Zo kon je heel makkelijk berichtjes naar elkaar sturen die niemand anders kon lezen. En jij kon die zelf wel lezen omdat je wist hoe je deze geheimtaal moest omzetten naar iets leesbaars, hoe je het bericht moest ontsleutelen. Je had zelf de geheime sleutel oftewel de secret key in handen. Dit is ook de basis van cryptografie. Je ontvangt een versleutelde (encrypted) bitcoin transactie, en die kun je met je eigen secret key weer ontsleutelen (decrypten). Cryptografie bij Bitcoin maakt gebruikt van public keys en secret keys, waarbij je de secret key nodig hebt om de versleutelde bitcoin transactie te ontsleutelen en hiermee te bewijzen dat het echt jouw bitcoins zijn, de bitcoins waar jij recht op hebt. Het is dus heel belangrijk om je secret key goed te bewaren en deze nooit aan iemand anders te geven. Want als je je secret key kwijtraakt kun je niet meer bewijzen dat het jouw bitcoins zijn en ben je die bitcoins kwijt!

Een eigen wallet bewaart jouw eigen secret keys. In het blog over wallets gaan we hier dieper op in en bespreken we welke type wallets er zijn inclusief de verschillen tussen de wallets. Maar het kan natuurlijk ook zo zijn dat je zelf geen eigen wallet hebt. Bijvoorbeeld als je je crypto op een exchange zoals Bitvavo of Binance hebt staan.

Een veel gehoorde uitspraak in de cryptowereld is: “not your keys, not your coins”.

Dit gaat dan over de secret keys die je zelf niet in bezit hebt. Je moet dan vertrouwen op de partij die wél deze secret keys in bezit heeft, in bovenstaand voorbeeld Bitvavo of Binance.

Wat daarnaast goed is om je te realiseren is dat jouw bitcoin niet op je wallet zelf staan. Jouw bitcoin blijft op de blockchain staan. Jouw wallet bevat de secret keys waarmee je kan aantonen welke bitcoin op de blockchain van jou is. Alle bitcoin waar jij recht op hebt wordt door je wallet bij elkaar geteld en dit is het bitcoin saldo wat je wallet laat zien. Zoals gezegd komen we hier uitgebreid op terug in het blog over wallets.

Rol van de Nodes

Zoals we in deel 1 al hebben gezien is de node een belangrijke speler in het Bitcoin netwerk. In deel 1 beschreven we al dat nodes de gehele blockchain op hun computer hebben gedownload. Ze hebben dus alle transacties, vanaf het allereerste begin op hun computer staan. Om je een idee te geven van de grootte van de Bitcoin blockchain: in oktober 2021 was de Bitcoin 360 Gigabyte. Nodes communiceren weer met andere nodes, peer-to-peer, dit noemen we een decentraal netwerk.

Een node checkt de transacties en de blokken op geldigheid. Dat doen ze aan de hand van de zogenaamde “consensus regels”. De consensus regels zijn regels waar de gehele bitcoin community zich aan heeft gecommitteerd en die initieel beschreven zijn in de whitepaper van Satoshi Nakamoto. Een voorbeeld van zo’n consensus regel voor een transactie is dat je niet mag uitgeven waar je geen recht op hebt. Anders gezegd: je moet voldoende saldo hebben om een transactie te kunnen doen. En een consensus regel voor een blok wat gecheckt wordt door de node is bijvoorbeeld: is het blok niet te groot. Een blok bevat zo’n 2000-3000 transacties. Daarna is het blok “vol”.

Als de transactie voldoet aan de consensus regels, dan slaat de node de transactie op in zijn werkgeheugen (de “mempool”). In het werkgeheugen van de nodes staan dus allemaal transacties die nog geverifieerd en verwerkt moeten worden door de miners. Bitcoin nodes ondersteunen zo het bitcoin netwerk.

Rol van de Miners

Als de transacties zijn gecheckt door de nodes en in het werkgeheugen van de nodes (de mempool) staan, haalt de miner die het betreffende blok heeft gevonden deze transacties uit de mempool en voegt deze transacties toe aan het gevonden blok. Het “vinden van het blok” is eigenlijk niets anders dan het oplossen van de wiskundige puzzel door een miner. Dat klinkt eenvoudig, maar het kost enorm veel rekenkracht om deze wiskundige puzzel op te lossen en zo het betreffende blok te vinden. Het blok wat is gevonden door de miner wordt toegevoegd aan de blockchain.

Omdat de miner die het blok vindt ook recht heeft op de transactie fees, zal de miner de transacties met de hoogste transactie fees als eerste uit de mempool halen en deze aan het blok toevoegen. Net zolang tot het blok “vol” is. We zagen eerder al dat een blok niet te groot mag zijn en dat dit door de nodes gecheckt wordt.

Ook de miner moet zich houden aan de consensus regels. Eén van de consensus regels voor de miners is bijvoorbeeld de hoogte van de block reward voor de miner die het blok vindt.

De block reward bedraagt momenteel 6.25 bitcoin. Na 210.000 blokken volgt een zogenaamde “halving” en dan wordt de block reward wederom gehalveerd.

De eerstvolgende halving wordt verwacht in mei 2024. Als de miner die het blok heeft gevonden zich meer bitcoin toe-eigent dan is toegestaan, zullen de nodes het gehele blok ongeldig verklaren.

De miner die het blok heeft gevonden mag de block reward claimen en dat doet hij door het aanmaken van de eerste transactie van dat blok waarin hij de bitcoin naar een bitcoinadres van zichzelf laat sturen. Deze eerste transactie noemen we de coinbase transactie. En zoals eerder gezegd heeft de miner naast de block reward ook recht op de transactie fees (transactie kosten) die mensen hebben betaald om hun transactie in het blok te laten opnemen. Het vinden van het blok en daarmee het claimen van de block reward en de transactie fees noemen we het minen van bitcoin.

Het leveren van de rekenkracht en het daarmee oplossen van de wiskundige puzzel noemen we een “Proof of Work” (PoW) consensus mechanisme. “Proof of Work” zegt het al een beetje: dit gaat ervan uit dat je daadwerkelijk “werk” hebt geleverd (je hebt rekenkracht geleverd aan het netwerk om de wiskundige puzzel op te lossen) waar je dan een beloning voor krijgt (de blockreward en de transactie fees). In het blog over de verschillende consensus mechanismes zoals “Proof of Work” en “Proof of Stake” gaan we hier dieper op in.

Miners en nodes zijn dus belangrijke key spelers; zonder de miners en de nodes zou er geen Bitcoin zijn. Beide zijn van onschatbare waarde voor de werking en veiligheid van het Bitcoin netwerk.

Blockchain

In deel 1 hebben we kort uitgelegd wat een blockchain is. Maar wat zit er nou allemaal in een blok van de blockchain? Dat zetten we hieronder op een rijtje:

- Allereerst de coinbase transactie van de miner zoals we hierboven hebben besproken
- Daarnaast bevat een blok ook de uitkomst van de wiskundige puzzel die de miner, die het blok heeft gevonden, heeft opgelost. Deze uitkomst van de puzzel noemen we een “hash”.
- Ook bevat het blok de tijd wanneer het blok gevonden is
- Verder zitten er in het blok ook de transacties en de transactie fees van mensen die bitcoin willen versturen
- En als laatste en misschien wel het meest belangrijke: er zit ook een verwijzing in naar het vorige blok. In het huidige blok staat de uitkomst van de wiskundige puzzel van het vorige blok, dus de hash van het vorige blok. Zo past dit nieuwe blok enkel op het voorgaande blok. Want op een ander blok zou het niet passen, omdat dan de verwijzing naar de hash niet overeenkomt. Dit maakt dat de blokken van de blockchain naadloos op elkaar aansluiten waardoor ze samen één lange ketting vormen, de blockchain dus.

Nu vraag je je misschien af: zou ik dan niet de transacties in de oudere blokken kunnen aanpassen zodat ik er bijvoorbeeld een transactie bijzet waarmee ik bitcoin aan mezelf stuur.

Gratis bitcoin, wie wil dit nou niet?

Helaas…. dat zal niet gaan lukken. Want met het aanpassen van de transacties in een ouder blok verandert ook de hash van datzelfde blok. Dus als je iets wijzigt in een ouder blok, zul je ook een nieuwe hash voor dat blok moeten gaan berekenen, oftewel de wiskundige puzzel voor dat blok opnieuw moeten oplossen. En zoals je inmiddels weet, heeft het vinden van de hash van dat oudere blok al heel veel rekenkracht gekost.

Daar hebben alle miners wereldwijd, met alle rekenkracht die ze op dat moment gezamenlijk konden leveren, al zo’n 10 minuten over gedaan. Dus als je een ouder blok verandert, verandert ook de hash en moet je die opnieuw berekenen. En daarmee verandert ook de hash van het volgende blok en die daarop enzovoort. Je moet van alle blokken een nieuwe hash berekenen omdat ze anders niet meer op elkaar aansluiten.En dat allemaal binnen de 10 minuten, die normaal al nodig is om de hash van één blok te kunnen vinden.

Onmogelijk dus. Kortom: oudere blokken kunnen niet meer worden gewijzigd én een nieuw blok past enkel op het voorgaande blok. Alleen op deze manier ontstaat blok na blok de Bitcoin blockchain. Precies zoals Satoshi het voor ogen had.

Transacties

We schreven het hierboven al: Bitcoin is een consensusnetwerk. Bitcoin werkt alleen naar behoren met een complete overeenstemming tussen alle gebruikers. Transacties gebeuren tussen de peers, ofwel de gebruikers, onderling, zonder tussenpersoon. Een gedecentraliseerd systeem. En deze transacties worden door het netwerk (de nodes en de miners) zelf gevalideerd.

Belangrijk om je te realiseren: een bitcoin transactie is onomkeerbaar.

Dat is dus wezenlijk anders dan bijvoorbeeld een creditcard betaling of een bankoverschrijving, waarbij je een betaling kunt storneren als er iets mis gegaan is of je het niet eens bent met de betaling.

Als je een bitcoin transactie doet, doe dit dan altijd eerst met een klein bedrag om te kijken of dit goed gaat. Want maak je een typefout in het bitcoin adres dan ben je je bitcoin helaas kwijt. Zo zijn er al heel wat bitcoin verloren gegaan, dus een gewaarschuwd mens telt voor twee!

Op https://www.blockchain.com/explorer?view=btc vind je de blockchain explorer van bitcoin (en ook van andere coins) waarbij je alle transacties kunt volgen en bekijken. Zo kun je je eigen transactie van begin tot eind volgen en bijvoorbeeld zien in welk blok jouw transactie is opgenomen. Leuk en spannend om te zien! Het geeft gelijk een mooi beeld hoe transparant alle transacties op de bitcoin blockchain daadwerkelijk zijn. Alle transacties kunnen door iedereen worden ingezien. Het enige wat je niet weet is van wie het betreffende bitcoin adres is. Verder is de bitcoin blockchain volledig inzichtelijk en transparant.

Wanneer je stap voor stap door de wondere wereld van Bitcoin gaat, dan lijkt het een stuk minder ingewikkeld dat je hiervoor wellicht dacht, toch?

Een olifant eet je immers ook niet in één keer op, maar in kleine, hapklare stukjes.

In deel 3 kijken we naar het Bitcoin proces, stap voor stap uitgelegd.

En vergeet vooral niet: crypto is spannend, turbulent, emotioneel maar vooral ook heel erg leuk! Enjoy this life-changing rollercoaster ride!